Zoals een kind van zes nog wel eens tegenover een straatmuzikant staat, zo staan we half augustus stil in de deuropening van de Robert Morat Galerie in Hamburg, aarzelend om de stille galerie verder te betreden. Een onzekere seconde wordt verbroken door een opgewekte stem vanuit een soort kantoortje achterin het pand; dat de galerie gesloten is. Ik denk aan het witte A4-tje op de voordeur en hoe we er achteloos aan voorbij gelopen waren.
De stem is van Robert Morat zelf, een jonge praatgrage galeriehouder met een verassend licht Duits-Engels accent. Nog voor we ons kunnen excuseren en gebogen terug kunnen trekken uit zijn ‘white cube’ begint hij de geëxposeerde werken enthousiast met ons door te nemen.
De eerste expositieruimte van de galerie is gewijd aan ‘Bangkok Curbside’, een driedelige serie van observaties door Enver Hirsch die mij doet denken aan de serie ‘second street’ van jonge Koreaanse fotograaf Gihun Noh. Beide fotoseries bestaan uit verzamelde observaties, gesorteerd en naast elkaar gelegd. Een klinische manier van fotograferen die pas spreekt bij voldoende context.
In de galerie hangt het gehele drieluik van Hirsch. Deze bestaat uit een verzameling bouwwerken gebruikt om parkeerplaatsen te reserveren, op straat aangetroffen curiositeiten en uit hergebruikte plastic zeilen die in een eerder leven dienden als grote aanplakbiljetten, lachende reclame gezichten in kreukels door hun nieuwe functie.
De serie voelt leeg, de verzamelingen zijn specifiek en geven maar weinig inzicht in het dagelijks leven in Bangkok.
Daarbij hebben fotoseries die uiteenvallen wanneer men een foto apart neemt iets curieus. Waarom zit de boodschap slechts in de verzameling en wat vertelt deze verzameling ons behalve dat de fotograaf een oplettend oog heeft? Anders dan het werk van helden als Bernd en Hilla Becher, hebben de beelden weinig invloed op elkaar. De foto’s hebben geen tweede gezicht of lading, we zien slechts de hoeveelheid.
Verder zien we dat de mensen in Bangkok hun auto willen parkeren, ze hergebruiken plastic en maken zich schuldig aan on-Duitse straattafrelen. Een glimlach ontluikt, zij zijn mensen, ik ook en ik herken mezelf in deze wezens in Bangkok. Maar zonder dat ik er erg in heb is mijn aandacht alweer op de draagbare handhobby van mijn generatie gericht terwijl ik de galeriehouder naar de tweede expositie ruimte volg.
Hier wordt het werk van Ute en Werner Mahler geëxposeerd. De aandacht voor het apparaatje in mijn handpalm verdwijnt en maakt plaats voor verwondering. Voor mij steekt een glorieuze brontosaurus zijn hoofd door een aantal bomen bij een prachtige lichtinval. Bewust het onmogelijke aanschouwen heeft iets spannends. Ik geloof dat ik met even grote ogen naar de foto keek als mijn buurvrouw naar Hans Klok.
De dinosaurus staat bijna symbool voor het doorgewinterde stel. Het oeuvre van de zestig-plussers laat een continue drang naar vernieuwing zien en het werk in de galerie staat even spectaculair in het nu als de dino tussen de bomen.
Foto’s van verlaten schietbanen en struiken die magisch door elkaar lijken te groeien volgen. Er zit pure magie in de sobere stilte die deze onwaarschijnlijke situaties uitstralen. Hoe Ute en Werner deze bijzondere plaatsen gevonden hebben vraag ik me af. Wellicht lopen wij eraan voorbij zonder er aandacht aan te besteden maar de beelden zetten aan tot denken. Kijken we wel genoeg om ons heen? Wellicht vinden we de magie pas als we als kind de wereld als speeltuin betreden.
• In de Robert Morat Galerie is momenteel werk te zien van Rob Hornstra.
Renate Ariadne van der Togt studeert fotografie aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) in Den Haag.