Ze waren altijd samen en identiek gekleed. Op tal van plaatsen in Barcelona werden ze gefotografeerd. Erik Kessels vond de afdrukken en maakte er een boekje van: ‘In almost every picture no. 4’.
Evenals in de andere delen van deze reeks blijft de informatie over ontstaansgeschiedenis en onderwerp van de foto’s beperkt. Elk beeld – aflopend gedrukt op de rechterpagina – gaat vergezeld van een plaatsaanduiding en een datum op de linkerpagina. De plaats is bijna altijd Barcelona, de data lopen van 4 januari 1940 tot 7 september 1949.
Uit het nawoord blijkt dat hier sprake is van een (twee-eiïge) tweeling.
Maar dat is mijns inziens zeer de vraag.
Waarschijnlijk waren het zusters, daarvoor kwamen hun gelaatstrekken voldoende overeen. Maar ik denk dat de kleinste de oudste was, op bijna elke foto keek zij een stuk wereldwijzer naar de lens dan haar halve kop grotere zusje. In 1940 waren ze achttien en zeventien, schat ik zo. De jongedames, laten we ze Angelina en Clementia noemen, droegen identieke jurken, jassen, schoenen, hoeden en tassen. En ook hun haar en make-up was hetzelfde.
Soms liepen ze in gezelschap van een vrouw die hun oudere zuster zou kunnen zijn, soms wandelden ze met hun moeder en/of vader over de Ramblas en een enkele keer gingen ze op stap met mannelijke leeftijdgenoten.
Volgens mij waren Angelina en Clementia de uithangborden van een bloeiend familiebedrijf. Aan het eind van de middag en op zondag werden zij netjes aangekleed en secuur opgemaakt door moeder (Pilar) de straat opgestuurd.
In hun handtasjes namen zij een stapeltje eenvoudige doch netjes gekalligrafeerde adreskaartjes mee. Zij baarden opzien en werden ontelbare malen aangesproken. Waar zij toch die fraaie toiletjes vandaan hadden, in deze tijden van schaarste. Uit het naaiatelier van Pilar natuurlijk en daar moesten de vragenstellers zeker eens gaan kijken; dit is het adres.
Ergens tussen 22 juni 1944 en 6 juni 1946 heeft zich een drama voltrokken. Op de foto uit 1944 lopen Angelina en Clementia nog gearmd met een soldaat, die zijn pet net iets te scheef op zijn verlegen hoofd heeft geschoven. In juni 1946 staat Angelina alleen op de foto en op de twaalf daaropvolgende foto’s ook.
Maar er lijkt iets niet te kloppen. In alle dertien beelden waarin Angelina soleert, staat zij een stukje uit het midden, genoeg ruimte latend voor Clementia. Heeft iemand in 1949 of 2005 een slecht verhaal bedacht en Clementia analoog of digitaal verwijderd?
Han Schoonhoven
In almost every picture #4
Geselecteerd en vormgegeven door Erik Kessels
Met een tekst van Tyler Wisnand
Ingenaaid, 165 pagina, 80 zwartwitfoto’s
Uitgegeven door KesselsKramer Amsterdam
Distributie Idea Books
ISBN 90-70478-07-2
24,95 euro