Richard Mosse’s serie The Enclave is nog tot 1 juni te zien in Foam te Amsterdam. In een multimediale tentoonstelling leidt Mosse je mee in zijn vervreemdende belevingswereld. Zijn onderwerp is de oorlog in het oosten van Congo.
Mosse speelt in zijn werk met de schoonheid van kunst om zijn verhaal over te brengen. Dit verhaal is echter verre van mooi. Hij vertelt in the Enclave over de oorlog in het oosten van Congo. Het gebied wordt geteisterd door massamoorden, hinderlagen en seksueel geweld.
Voor het vastleggen van dit conflict maakt Mosse gebruik van 16-mm infraroodfilm. Dit type film werd oorspronkelijk gebruikt voor camouflagedetectie. Volgens het International Rescue Comittee zijn er sinds 1998 al 5,4 miljoen mensen gestorven in Congo, maar dit is iets dat tot nog toe erg onzichtbaar is geweest. Mosse gebruikt de infraroodfilm om deze onzichtbare oorlog zichtbaar te maken net zoals het type film bedoeld is om camouflage zichtbaar te maken.
Mosse probeert daarnaast journalistieke fotografie op een nieuwe manier te benaderen. Hij stelt dat esthetisch mooie kunst het beste middel is om mensen aan te spreken en te laten luisteren. Door dit te combineren met de gruwelijke werkelijkheid van de oorlog in Congo probeert Mosse conflict op te roepen bij de kijker. Mosse stelt in zijn video The Impossible Image, die ook binnen de expositie wordt getoond, dat het tonen van deze vreselijke gebeurtenissen op zo’n esthetische manier de kijker laat nadenken over de perceptie van het beeld en dus ook over de betekenis hiervan.
De expositie bestaat uit zowel foto’s als een video installatie bestaande uit meerdere schermen. Vooral de video installatie is erg indrukwekkend. Deze dompelt de kijker onder in Mosse’s surreële wereld door middel van zowel de beelden als geluid. Dit geluid is bedacht door geluidsontwerper Ben Frost. Door het aandragen van verschillende aspecten van de Congolese cultuur die te zien zijn op schermen om je heen in de ruimte – vaak tegelijk – word je meegesleept in het leven en de chaos in dit gebied.
De foto’s tonen zowel landschappen als portretten van soldaten. Maar waar de video-installatie een duidelijk statement neerzet doen de foto’s dit een stuk minder, hoe mooi ze ook zijn. Dit roept de vraag op of het beeld echt bedoeld is om het conflict zichtbaarder te maken of dat Mosse dit werk vooral inzet om door middel van schoonheid zijn kijker te vangen en aan te spreken. Wat dat betreft is het beeld wel een goede aanleiding om de bezoeker naar de video installatie te trekken. Het is echter ook mogelijk om vanaf de andere kant te beginnen waarbij je als eerste in de installatie-ruimte terecht komt. In dit geval is het beeld bijna een anticlimax.