Foto’s uit Suriname en Curaçao in Rijksmuseum

Het Rijksmuseum toont vanaf 18 augustus circa 80 foto’s uit Suriname en Curaçao uit de periode 1846-1973. De foto’s, deels verworven, deels in bruikleen gegeven door onder meer particulieren, vertellen het verhaal van verschillende episoden uit de geschiedenis van ‘de West’. Er zijn enkele tot nu toe onbekende foto’s bij uit het Suriname van de 19de eeuw. Hoogtepunt is ongetwijfeld de vroegst bekende foto uit Suriname van een jong echtpaar uit 1846.
Deze foto (zie boven), een zogeheten daguerreotypie, toont Maria Louisa de Hart, dochter van een vrijgekochte slavin en de Joodse plantage-eigenaar Mozes-Meijer de Hart. Haar man was Johannes Ellis, zoon van Abraham de Veer, de Nederlandse gouverneur van Elmina in het huidige Ghana, en de Ghanese Fanny Ellis. Hun zoon, Abraham George Ellis (1846-1916) was de eerste en enige Surinaamse minister in een Nederlands kabinet (1902-1905, Minister van Marine). Tot nu toe waren alleen foto’s van ná 1860 uit Suriname bekend.

Naar aanleiding van de publiciteit rondom de vondst van deze foto zochten enkele particulieren contact met het museum. Zij bleken eveneens zeer oude foto’s van voorouders in hun bezit te hebben. Op de presentatie is nu onder meer een ‘ambrotypie’ van een voormalige slavin, Martha-Elisabeth de Wees, uit 1857 te zien. Zij was twee jaar daarvoor vrijgelaten vanwege ‘goed gedrag’ en ‘de verjaardag des konings’.
Bijzonder is de ontdekking van een gesigneerde ambrotypie uit 1859. De foto draagt de handtekening van S. del Casthilho, één van de eerste professionele fotografen die zich met een studio vestigde in Paramaribo, slechts 20 jaar na de uitvinding van de fotografie.

Daarnaast zijn er verschillende foto’s uit de jaren 1911-1930 te zien, de periode van de neergang van de plantage-economie en de opkomst van de bauxietwinning, waaronder foto’s uit het Bauxietstadje Moengo.

Van de bekende fotografe uit het Suriname van voor de Tweede Wereldoorlog, Augusta Curiel (1873-1937) is een panorama van Paramaribo opgenomen.

Daarnaast enkele foto’s van ‘Zwarte Dinsdag’. Die dag, 7 februari 1933, werd de activist tegen het kolonialisme, Anton de Kom, vastgezet in Paramaribo, waarna de bevolking in protest zijn vrijlating eiste.

Ten slotte zijn er van de fotograaf Willem Diepraam (1944) foto’s opgenomen uit de periode 1973-1977, onder meer van de verkiezingsoverwinning in 1973 van Henck Arron, de latere eerste premier van het onafhankelijke Suriname.

In de presentatie zijn tevens een twintigtal foto’s te zien van Curaçao tijdens de Tweede Wereldoorlog, zoals het bezoek van Prinses Juliana aan het eiland in 1944, en van Willemstad gedurende de jaren ’30.

De foto’s uit Suriname en Curaçao zijn tot en met 5 oktober in het Rijksmuseum te zien. Enkele foto´s uit Moengo werden verworven met steun van het Maria Adriana Aalders Fonds.

www.rijksmuseum.nl