Het is inmiddels een bekend verhaal en beproefd concept. Nadat Martin Parr en Gerry Badger hun tweedelige The Photobook. A History publiceerden, werd de fotoboeken markt inzichtelijk bij het grote publiek, met als neveneffect de enorme stijging van zowel de vraag naar en de prijs van fotoboeken. In het kielzog van The Photobook volgden een groot aantal publicaties over fotoboeken.
Vooral de ondervertegenwoordiging van niet-Westerse fotoboeken in The Photobook legitimeerden de publicaties Japanese Photobooks of the 1960s and ’70s en The Latin American Photobook. Daar bleef het niet bij. Terwijl de boeken van Badger en Parr toch de hele wereld omspanden, volgden boeken met een kleinere regionale focus. Niet Afrika was nu aan de beurt. Nee, de regio werd zelfs versmald. Zo verschenen onlangs nog Eyes on Paris: Paris in Photobooks From 1890 to the Present en Het Nederlandse fotoboek.
Al in 2011 verscheen Swiss Photobooks. From 1927 to the present. A Different History of Photography, dat ook een klein geografisch gebied bestrijkt . Het boek zelf heeft echter een schrikbarende omvang. Met zijn ruim 600 pagina’s en meer dan drie kilo zware gewicht is dit verreweg het meest imposante fotoboek over fotoboeken dat tot nu toe verscheen.
Volgens de 23 schrijvers was het tijd dat de rijke Zwitserse fotogeschiedenis, opnieuw beschreven zou worden. Samensteller Peter Pfrunder schrijft dat uit de boeken Fotografía Pública : Photography in Print 1919-1939 en Kiosk al bleek dat het fotoboek dat nu meer dan een eeuw een centrale rol speelt in de presentatie, verbreding en overlevering van het medium. Voor het opstellen van een ‘nieuwe’ geschiedenis van de Zwitserse fotografie was het volgens Pfrunder dan ook een logische stap deze te beschrijven aan de hand van het fotoboek. En dat levert de ‘nieuwe’ geschiedenis op, waar voor goede fotografen met geen of slechte boeken geen plaats is. De makers besloten zeventig titels te selecteren op basis van cultuurhistorische relevantie in de Zwitserse fotogeschiedenis.
Voor de selectie werd gebruik gemaakt van een uitgebreid arsenaal aan criteria, waaronder maatschappelijk-politieke betekenis, ontvangst, verspreiding, en invloed op de ontwikkeling van het medium. Dit alles zonder te pretenderen een volledig objectieve keuze te maken.
Aan de hand van chronologisch geordende hoofdstukken, allen voorzien van goede introductieteksten, passeren zeventig titels. Daarmee zou dit boek weinig verschillen van de vele al eerder verschenen boeken over fotoboeken, ware het niet dat de schrijvers veel meer ruimte kregen om de boeken te duiden. Daarnaast worden in veel gevallen naast de beschreven titels andere Zwitserse titels afgebeeld, die ongeveer gelijktijdig met het besproken boek verschenen en een gelijksoortig thema omvatten. In andere gevallen worden afbeeldingen geplaatst van andere boeken van de besproken fotograaf die bijvoorbeeld tot dezelfde serie behoren, of binnen een vergelijkbaar thema vallen. Dat levert een rijk en volledig boek op met inmiddels bekende (b.v. Fabrik van Tuggener, Les Allemands van Burri of Goftare Nik van Shirana Shahbazi), maar ook veel onbekende boeken, die ruim aandacht krijgen. En dat is een verademing.
Het bekendste voorbeeld is ontegenzeggelijk Les Americains of The Americans van de Zwitserse fotograaf Robert Frank. Ter vergelijking met The Photobook: Aan The Americans worden tien pagina’s besteed, terwijl Badger en Parr er slechts één pagina ter beschikking stellen.
De ruimte die aan de boeken wordt gegeven en de context waarin deze worden geplaatst maakt Swiss Photobooks meer dan relevant en mag zeker als voorbeeld en inspiratie dienen voor de nog te verschijnen boeken over fotoboeken.
De vraag is welk boek volgt. Martin Parr werkt momenteel aan een boek over Chinese fotoboeken en The Photobook III (hoewel hij ooit bezworen heeft dat die niet zou komen). Als deze boeken van hetzelfde niveau zijn als Swiss Photobooks dan zijn ze welkom, al zal Parr eenzelfde opzet als de eerder verschenen delen gebruiken. Swiss Photobooks bewijst echter dat er ook leven na Parr is. Nu is het wachten op een boek over Afrikaanse fotoboeken of een boek met het een niet door regio begrensde thema ‘Protest’ (Parr deed hiervoor al een aanzet met zijn Protest Box, Steidl 2011).
Swiss photobooks (2011) from 1927 to the present. A different history of photography
Tekst: Fotostiftung Schweiz,Peter Pfrunder (red.)
Taal: Duits, Engels, Frans
Hardcover | 640 pp |6,9x28x22 cm | 3402 gr
Uitgever: Lars Muller Publishers
ISBN13: 9783037782743
Prijs: € 75,00