Marokkanenfoto in Volkskrant door ‘gehaast dan wel gemakzuchtig pragmatisme’

De Volkskrant heeft afgelopen week veel negatieve reacties gekregen op het plaatsen van een foto die Marokkaanse jongeren toont bij een ingezonden brief van een docent die klaagt over het gedrag van jonge allochtonen. Fotocriticus Arno Haijtema van de krant reageert vandaag met een ingezonden brief waarin hij onder meer schrijft: ‘De keuze voor zo’n foto wordt niet ingegeven door anti-Marokkaanse sentimenten. Veeleer is er sprake van gehaast dan wel gemakzuchtig pragmatisme.’
Opvallend was woensdag dat de Volkskrant een foto plaatste (zie bovenstaande foto) die de afgelopen weken veel aandacht heeft gekregen, rond de promotie van historicus Martijn Kleppe. In het tv-programma De Wereld Leert Door en in zijn column Top die Foto! op PhotoQ gaat hij diep in op het gebruik van een ANP-foto die in 2005 is gemaakt in Kamp Westerbork toen daar 350 Marokkaanse jongeren op bezoek waren.

Kleppe liet daarin zien dat de foto in een verkeerde context en vaak ook vooroordeelbevestigend is gebruikt door vele media. Afgelopen woensdag verscheen in de Volkskrant een vergelijkbare foto – gemaakt door Marcel van den Bergh – bij een ingezonden brief van docent Wilbert van Rijen die vanuit ‘de praktijk van alledag in de klas’ onder meer schreef: ‘Het integratieproces van vooral allochtonen met een islamitische achtergrond verloopt nog verre van optimaal.’ Overigens publiceerde De Volkskrant in 2009, 2010 en 2012 eveneens ingezonden brieven van Van Rijen waarin hij soortgelijk ongenoegen uit.

Fotocriticus Haijtema zegt dat de publicatie van de foto van afgelopen woensdag onder lezers boze reacties beeft losgemaakt. Volgens hem hebben die lezers te snel de conclusie getrokken dat de jongens op de foto een ernstig gebrek aan respect tonen voor de slachtoffers van de Holocaust.

Haijtema: ‘De vraag is dan ook of er bij de jongens die hun gezicht bedekten toen de camera’s klikten wel sprake is van gebrek aan respect. Blijkbaar hadden zij er – wellicht in een vlaag van puberale tegendraadsheid – geen behoefte aan herkenbaar in de krant te verschijnen. Dat was hun goed recht.’

Hij concludeert: ‘We zouden wat beter moeten nadenken voordat we een foto gebruiken of beoordelen als illustratie bij onderwerpen waarvan niet zo veel beelden als illustratie te vinden zijn.’

Haijtema in de Volkskrant: ‘Trek niet te snel conclusies uit een foto’

De oorspronkelijke Top die Foto! van Martijn Kleppe: Marokkaanse probleemjongeren