Tentoonstelling Eva Besnyö in Jeu de Paume

Tot en met 23 september is in Jeu de Paume in Parijs de tentoonstelling ‘The Sensuous Image’ van de in 2003 overleden fotografe Eva Besnyö te zien. De tentoonstelling met ongeveer 120 vintage prints heeft als doel het publiek te introduceren in het leven van Besnyö als een ‘Berliner by choice’ en de ‘Grande Dame’ van de Nederlandse fotografie.
In 1930 verhuist de dan 20-jarige Hongaarse Eva Besnyö naar Berlijn met twee doelen: professioneel fotograaf worden en fascistisch Hongarije voor altijd achter haar laten. Ze vindt werk bij persfotograaf dr. Peter Weller en zwerft door de stad met haar camera langs bouwplaatsen, dierentuinen en sportstadions. Haar foto’s worden gepubliceerd omder de naam van de studio, zoals dat gebruikelijk is in die tijd. Besnyö’s bekendste foto is afkomstig uit die jaren: de zigeunerjongen met een cello op zijn rug.

In het najaar van 1932 verruilt Besnyö Berlijn voor Amsterdam door de opkomst van de nazi’s in Duitsland. Al snel ontvangt ze erkenning als fotograaf met dank aan kunstenares Charley Toorop, filmmaker Joris Ivens en ontwerper Gerrit Rietveld. Een eigen expositie in de Van Lier kunstgalerie in 1933 maakt haar van de ene op de andere dag beroemd en een paar jaar later breekt ze verder door met haar architectuurfotografie.

In de tweede helft van de jaren ’30 is Besnyö intens betrokken bij de culturele politiek. Ze werkt mee aan de anti-Olympiade tentoonstelling ‘DOOD’ in 1936 en is het jaar daarop curator van de internationale tentoonstelling ‘foto ‘37’ in het Stedelijk Museum in Amsterdam. In 1940 moet ze als jood onderduiken tijdens de invasie van de Duitse troepen. In de naoorlogse jaren voelt ze zich aangetrokken tot een wereldbeeld gevormd door het humanisme en haar foto’s worden bepalend voor het neorealisme en zijn uitstekend geschikt voor de moralistische tentoonstelling ‘Family of Man’ in 1955.

Als moeder van twee kinderen ervaart Besnyö het als een persoonlijke test om haar kinderen op te voeden en aan haar carrière te werken. In de jaren ’70 wordt Besnyö een activist in de vrouwenbeweging ‘Dolle Mina’ en zet ze zich in voor gelijke rechten door de demonstraties en protestacties vast te leggen op camera.

Eva Besnyö overleed op 12 december 2003 op 93-jarige leeftijd.

Jeu de Paume: Eva Besnyö (1910–2003): The Sensuous Image