Tijd voor school

Tussen 2002 en 2007 fotografeerde Raimond Wouda leerlingen en interieurs van Nederlandse middelbare scholen. Foto’s uit deze serie zijn majestueus gepresenteerd in het Amsterdamse Foam en het fotofestival Arles. En op 1 april is het door Martin Parr samengestelde boek gepresenteerd: School.
Wouda reisde naar Hoorn en Maastricht, naar Goes en Groningen. Hij koos plekken en momenten waar de leerlingen onder elkaar zijn, zoals in lockerruimten en kantines, tijdens pauzes en feestjes. De grote camera kreeg een hoog standpunt en de betreffende ruimte werd perfect uitgelicht. We zien steeds grote groepen leerlingen, maar door de kwaliteit van de techniek zijn interacties tussen individuen tot in detail waarneembaar.

De befaamde fotograaf, fotografiedeskundige en –liefhebber Martin Parr koos 35 beelden voor het boek en plaatste ze met vaste hand in een logische volgorde. De tekstloze foto op de voorkant van het boek laat een lockerruimte zien. Parr selecteerde tien ‘locker scenes’ en noemt het de sleutellocatie in dit project. In Wouda’s registraties van de drukte voor en na de lessen ontvouwt het onderwerp zich als vanzelf, stelt Parr vast.

School telt zeven foto’s van feestjes, die wat mij betreft meer vertellen over het groepsgedrag van scholieren. Er zijn hierarchische verhoudingen uit af te lezen, het lot van de Einzelgänger is waarneembaar en het geeft onvermijdelijk een beeld van de jongerenmode. Ik kan mij alleen maar aansluiten bij Parr’s conclusie dat het buitengewoon knap is om de foto’s er zo eenvoudig uit te laten zien.

Maar toch bespeur ik een zekere benauwdheid die ik bij andere series van Wouda niet voel. Dat zal ongetwijfeld met de eigen middelbare schooltijd te maken hebben, maar School heeft een rigiditeit die geen kans krijgt in Wouda’s projecten On Scale (fascinerende topografische opnamen uit de omgeving van zijn vakantiebestemmingen), Tuindorp Oostzaan (bewoners van deze Amsterdamse volkswijk in hun voortuintjes), Sandrien en Amsterdam Doc.K (de omvangrijke havenseries die hij met Henk Wildschut maakte). Het is mooi voor Wouda dat hij door School een kans krijgt zich te bewijzen in een internationale markt, het is jammer dat door het beleid van de uitgever dit boek enigszins kostbaar en in Nederland moeilijk te vinden is.

School
fotografie: Raimond Wouda
voorwoord en editing: Martin Parr
gebonden, 28,8 cm x 33 cm, 60 pagina’s, 35 kleurenfoto’s
uitgever: Nazraeli Press, USA 2009
oplage 1000
prijs: 50 euro

Op zijn site zijn beelden uit School en andere series te bekijken: www.raimondwouda.com