Verslag van Artist Talk met Nina Poppe in Foam

Donderdagavond 21 juni gaf Nina Poppe een Artist Talk in Foam. Tijdens deze avond vertelde zij na aanleiding van de expositie Ama in het Foam over haar werk en was er veel ruimte voor vragen en discussie. De expositie in het Foam is te zien tot 27 juni.
Een korte introductie werd verzorgd door Elmar Veldkamp, antropoloog en docent aan de Universiteit van Leiden. Hij vertelde kort wat achtergrondinformatie over de Ama, een groep vissersvrouwen uit Japan die zonder duikuitrusting zo’n 30 meter diep duiken om Abalone (zeeslakken) te vangen.

Hij liet zien dat de Japanners zelf vaak een geromantiseerd beeld hebben van de Ama, vooral door de media. Met name het idee dat het vaak schattige en mooie meisjes zijn is een vertekend beeld. De Ama zijn vaak sterke en brede vrouwen met een grote borstkas door de enorme longinhoud die zij nodig hebben om naar zeeslakken te duiken.

Nina Poppe is geboren in Münster, Duitsland in 1979. Ze behaalde haar bachelor Fotografie aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht en een diploma in film en fotografie aan de academie van Media kunst in Keulen. Nina Poppe maakt gebruik van zowel fotografie als film.

Na de introductie voegde curator Kim Knoppers zich aan tafel bij Nina Poppe en was het tijd voor een gesprek met het publiek. In het gesprek vertelde ze over haar fascinatie voor sterke vrouwen, hoewel ze verder niet bezig is met thema’s als emancipatie en feminisme. Daarnaast gaf Poppe vooral toelichting op haar werk door te vertellen over haar ervaringen en keuzes.

Nina Poppe raakte geïnteresseerd in de Ama door wetenschappelijke teksten die zij las over de vrouwen. Ze besloot op zoek te gaan naar deze groepen vrouwen langs de kust van Japan. De eerste keer reisde er iemand met haar mee en is ze drie weken in de buurt van de Ama geweest. Later is Poppe in haar eentje nog twee weken teruggegaan.

Omdat ze een vrouw was kreeg ze redelijk snel contact met de Ama vrouwen en kreeg het ondanks de taalbarrière voor elkaar om uit te leggen dat ze hen wilde fotograferen en filmen. Ze had toen nog geen keuze gemaakt voor film of fotografie dus deed het beide maar had wel al besloten om de Ama boven water vast te leggen.

Vanuit het publiek wordt haar gevraagd naar de zekere afstand die er in de serie te zien is. Hoewel ze snel contact legde is haar toegang tot de Ama wel beperkt gebleven. Poppe is maar één keer een hut binnen geweest, daar lag voor de vrouwen de grens. Nina Poppe moest verder alles vanaf de buitenkant vastleggen. Er is daardoor ook een zekere afstand in haar werk te zien.

Deze afstand beredeneert Nina Poppe ook terug naar haar gevoel destijds. Zij voelde zich toch vaak eenzaam wanneer ze de Ama fotografeerde, zeker de tweede keer toen ze daar alleen was. Ze stelt dat dit op een bepaalde manier reflecteert op haar foto’s en dat er misschien daarom een bepaalde afstand en isolatie naar voren treedt.

Nina Poppe is intuïtief en tegelijkertijd gecontroleerd te werk gegaan. Tijdens het selecteren voor haar boek en tentoonstelling wilde zij een utopie scheppen waar alleen vrouwen te zien waren en heeft alle mannen weggelaten, op één jongetje na.

Daarnaast heeft Nina Poppe uiteindelijk gekozen voor fotografie in plaats van film, omdat voor haar filmen veel meer tijd zou kosten De keuze voor een fotoboek dat gepubliceerd werd in 2010, was een keuze die voortkwam uit een fascinatie voor het fotoboek.

Nina Poppe heeft dus bewuste keuzes gemaakt en heeft deze tijdens de Artist Talk kunnen toelichten. Duidelijk werd ook dat de afstand in de foto’s misschien een minder bewuste keuze was maar voortkwamen uit de grenzen van de Ama en van Poppe zelf. Hoewel haar werk niet kritisch is en het zij het oordeel overlaat aan de toeschouwer, gaat het wel in tegen het geromantiseerde beeld van de Japanse media. Nina Poppe heeft ook niet kritisch willen zijn, maar wilde tonen wat voor haar een realistisch beeld van de Ama is.