Ze voeren over het Noordzeekanaal en zwierven door de haven. De beste foto’s die Henk Wildschut en Raimond Wouda er maakten zijn verzameld in het boek A’DAM DOC.k.
Van 2001 tot in 2006 werkten Wildschut en Wouda met regelmaat aan hun series over de Amsterdamse haven. Wouda volgde de weg van het schip vanaf het moment dat buiten IJmuiden de loods aan boord komt en de passage door het Noordhollandse landschap naar de Amsterdamse kade begint. Wildschut bezocht een aantal grote havenbedrijven en ontmoette daar een uitstervend ras: de klassieke havenarbeider.
De beelden van Wouda hebben het perspectief van een zeeman op een groot schip. Vanaf het dek of de brug kun je genieten van een wijds uitzicht op het soms bijna popperige landschap langs het kanaal. Wouda behoort wat mij betreft tot de fotografen die je de ‘Nieuwe Nederlandse Topografen’ zou kunnen noemen. Met collega’s als Hans Aarsman, Frank van der Salm, Hans van der Meer, Hans Wilschut, Wil van Iersel en Nico Bick deelt hij een voorkeur voor de brede blik en creeërt hij met een midden- of grootformaat camera overzichten waarin je kunt rondkijken.
De foto’s verbeelden perfect het gevoel dat Wildschut beschrijft in het begeleidende mailtje: ‘Na mijn zee-ervaring voor Man At Sea (Wildschut voer voor die fotoserie drie weken mee op een trans-atlantische reis) weet ik hoe fijn het is om land te zien, wanneer je wekenlang alleen maar WATER hebt gezien. Je ziet huizen, boerderijen en fabrieken en bent nieuwsgierig wat daar binnen gebeurt.’
Wanneer de lezer in het hart van het boek in de haven aankomt, vindt hij opnamen die Wouda maakte van een kunstmestfabriek, een overslagbedrijf en dokken. Dan neemt Wildschut het over, begeeft zich in drie foto’s op de bedrijfsterreinen en concentreert zich vervolgens op de mannen van de haven. Die portretten worden gaandeweg intiemer. Wilschut kreeg ze zover dat ze na het werk in hun boxershorts in de wasruimten poseerden. (In zijn mailtje schreef Wildschut: ‘Voor mij was dit wel het allerleukste aan het fotograferen in de haven: het ouwehoeren met de mannen.’)
De haven is bekend terrein voor Henk Wildschut (Hardewijk 1967) en Raimond Wouda (Amsterdam 1964). Samen maakten zij verschillende tentoonstellingen en een boek over de chemicaliëntanker Sandrien, die in 2001 in Amsterdam aan de ketting werd gelegd en daar drie jaar bleef liggen. Het schip bevatte asbest en andere gevaarlijke stoffen en zou gesloopt worden op één van de beruchte sloopstranden in India. Bij de projecten Man At Sea en Man at Sail exposeerde Wildschut samen met Leo Divendal meer maritieme fotografie. Wouda fotografeerde onder andere grote documentaires over Tuindorp Oostzaan en middelbare scholen in Nederland.
De auteur Dirk van Weelden schreef – mede op basis van mededelingen van Wildschut en Wouda – vier zeer leesbare verhalen over de Amsterdams haven. Samen met de 43 foto’s vormen de teksten een ingehouden, maar fraai beeld van de Amsterdamse haven en haar belangrijkste toegangsweg. Mogelijk is mijn blik enigszins vertroebeld, want ik heb nu eenmaal een zwak voor maritieme thematiek, maar voor mij is het duidelijk: dit is een boek dat ik ga koesteren.
Han Schoonhoven
A’DAM DOC.k
fotografie: Henk Wildschut en Raimond Wouda
teksten: Dirk van Weelden
ontwerp: René Put
redactie productie: Frank van der Stok
gebonden, 24 x 31 cm, ca. 70 pagina’s, 43 foto’s in fullcolor
uitgever: stichting Bytheway, Amsterdam 2007
prijs: 27,50 euro
editie: 20 stuks met twee prints van 24 x30 cm, prijs: 200 euro