Hoofdregel voor het auteursrecht op foto’s is de volgende: de maker van een foto verkrijgt automatisch (zonder verplicht te zijn een registratie uit te voeren) de auteursrechten op de foto. Vervolgens kunnen die auteursrechten aan anderen worden overgedragen, om de foto zogezegd ‘te verkopen’. Maar overdracht is daarvoor niet altijd noodzakelijk, vaak wordt alleen afgesproken dat een ander een foto mag gebruiken terwijl de maker (de fotograaf) de auteursrechten houdt: zo’n gebruiksrecht noemen we ook wel een licentie. In dat geval moeten goede afspraken gemaakt worden wie er in rechte zal en mag optreden, wanneer derden de foto (ook) blijken te gebruiken, zonder toestemming van de rechthebbende (de fotograaf). Dus zonder dat zij zelf een licentie hebben voor het gebruik van de foto.
In een recente zaak trad een exclusief licentiehouder zelfstandig op tegen het gebruik van een foto. Tussen de licentiehouder en de auteursrechthebbende fotograaf was contractueel afgesproken dat de licentiehouder verplicht is op te treden tegen eventuele auteursrechtinbreuken. In beginsel mag een licentiehouder niet in rechte optreden om verbodsacties in te stellen tegen derden, alleen de rechthebbende fotograaf mag dat doen. Als de auteursrechthebbende de licentiehouder een (proces)volmacht geeft, kan dit echter wel. Een verplichting zoals in dit contract was opgenomen, zou gezien kunnen worden als een dergelijke volmacht. Een licentiehouder heeft overigens zelf het recht om wanneer de auteursrechthebbende optreedt tegen een derde, tussen te komen in die procedure en zelfstandig vergoeding van zijn schade te verzoeken.
In de aangehaalde zaak was het volgende het geval. Masterfile is exclusief licentiehouder op de foto “Kinderen op het strand met strandbal” van fotograaf George Contorakes. Masterfile merkt na een online zoekopdracht dat Reisburo Pelikaan Reizen (Pelikaan) die foto op haar website toont. Pelikaan erkent dat de foto op de website is gebruikt, in informatiemateriaal dat is overgenomen van Alltours. De auteursrechtinbreuk wordt door de rechter toegewezen, en voor het onrechtmatig handelen jegens de licentiehouder wordt een schadevergoeding van €430,- vastgesteld.
Als extra aandachtspunt zij hierbij opgemerkt dat het aangevoerde feit dat de foto te vinden was in materiaal van Alltours, over het algemeen geen steekhoudend verweer is. Ongeacht waar materiaal vandaan komt of door wie het op een website is geplaatst, degene die de website en dus de foto aan het publiek toont is degene die juridisch verantwoordelijk is voor een auteursrechtinbreuk.
De uitspraak is hier volledig te lezen: http://www.ie-forum.nl/backoffice/uploads/file/IE-Forum_nl%20Ktr_%20Rechtbank%20Zeeland-West-Brabant%2020%20augustus%202014,%20IEF%2014137%20(Masterfile%20tegen%20Reisbureau%20Pelikaan%20Reizen).pdf
—
Esther Mommers is advocaat Intellectuele Eigendomsrecht en Internetrecht bij Dirkzwager te Arnhem (afdeling IE-IT, e-mail: Mommers@dirkzwager.nl, telefoon: 026-353 83 23).