Het FotoMuseum Provincie Antwerpen biedt een eerbetoon aan Carl De Keyzer met een overzichtstentoonstelling. Naast gepubliceerd werk uit zijn boeken zoals India uit 1987, Homo Sovieticus uit 1989, God Inc uit 1992, Evropa uit 2001 en Siberian Prison Camps uit 2003, is er ongepubliceerd werk te zien, inclusief de aanzet naar zijn nieuwe boek dat volgend jaar verschijnt.
– interview door Maurits Brands
Deze Magnumfotograaf werkt altijd vanuit de combinatie van een tentoonstelling en een boek. ‘Geen foto staat alleen op zichzelf. Ik werk altijd in boekverband. Een boek en tentoonstelling is waar ik naartoe werk. De expositie in Antwerpen noem ik zelf geen retrospectieve. Er is een selectie gemaakt uit werk van 30 jaar. Er zijn 250 foto’s geselecteerd, gekozen uit ongeveer 10.000 beelden.’
‘Er is werk uit mijn beginperiode, zoals een zelfportret uit 1977. Het is kwetsbaar en naïef, wat best eens getoond mag worden.De evolutie in mijn werk gaat van een esthetische benadering met licht en ruimte tot een groter engagement, meer conceptueel op de vorm. Op dit moment werk ik meer met de elementen zelf.’
Anders kijken naar eigen werk
Carl De Keyzer: ‘Elk boek heeft een bepaald formaat en een bepaalde lijn om een verhaal te vertellen. In iedere tentoonstelling is de benadering anders. Hier hebben alle foto’s hetzelfde formaat gekregen. Ze zijn ook nog eens door elkaar gehangen. Ik heb het daar moeilijk mee, maar ik kan ermee leven.
Het is ook normaal dat moeilijk is. Ik ga zeker nog een paar keer rondlopen om te zien hoe de foto’s juist naast of tegenover gehangen zijn, en proberen te doorgronden waarom ze zo gehangen zijn.’
‘Ik heb altijd op groot formaat afdrukken gemaakt. Alles is gemaakt met een groothoeklens. Daarin zit een goede detaillering. Je moet minimaal op 60 cm uitvergroten, anders heeft geen zin. Ik heb altijd monumentaal gewerkt. De meeste inspiratie komt vanuit de schilderkunst. In deze tentoonstelling kan ik ook zelf steeds andere details in mijn eigen werk ontdekken. Mijn werk gaat vooral over mensen en hoe zij in systemen overleven. Vroeger gebruikte ik meer mijzelf als figurant.’
‘Nu ga ik steeds meer unieke personen opzoeken. Ik werk altijd met dezelfde lenzen, ook nu ik bijna volledig op digitale media ben gaan werken. Om digitaal te fotograferen heb ik gewacht tot de kwaliteit even goed is of beter dan wat er in een donkere kamer mogelijk is. Het nadeel van een digitale spiegelreflexcamera is dat het te veel trilling geeft. Uit de hand kun je niet fotograferen onder een 125ste om dat scherp te krijgen zonder beweging.
‘Volgend jaar oktober komt er een nieuw boek van mij uit. Het thema is macht. Het is een trilogie van de macht. Steidl in Duitsland gaat het uitgeven. De werktitel is Trinity. Het is een drieluik: macht van oorlogsbeelden tot en met een ‘tableau politique’ met het Europese Parlement en Capitol Hill.’
Magnum voor het leven
Carl De Keyzer: ‘Lid worden van Magnum is niet iets dat je verwacht; Het is geen droom of zo. Ik werd gevraagd voor het agentschap VU in Parijs. Zij zijn zo’n beetje de nummer twee. Ik had een vriend die genomineerd was bij Magnum en hij heeft mij gemotiveerd om nee te zeggen tegen VU.’
‘Magnum is een coöperatieve instelling. Iedereen heeft evenveel inspraak. Ik voelde mij bij Magnum de eerste vrij jaar verplicht aan journalistiek te gaan doen. Vroeger werkte ik nooit voor kranten of tijdschriften. Redactioneel werk betaalt erg slecht en Magnum neemt 50% van de winst. Voor tien dagen werk betekent dat dan voor mij ongeveer 1500 euro.’
‘De serie Mongolië is gemaakt voor Time magazine. Het was een actueel thema, de problematiek daar omheen. Dat is een korte reportage waaruit geen boek tot stand komt. Ik grijp dergelijke kansen altijd aan om iets nieuws uit te proberen. Sommige boekprojecten zijn daaruit gegroeid. Je komt voor een verrassing te staan en denkt, ‘daar zit wel iets meer in’.’
‘De prijs om lid te zijn van Magnum is heel hoog. Je kunt er altijd uitstappen natuurlijk. Als ik de vergelijking maak, wat ik anders zelf binnen zou halen, dan is de berekening snel gemaakt. Er worden veel te weinig afdrukken van mijn foto’s verkocht. Magnum heeft nog geen eigen galerie maar die gaat er komen. Er is in Parijs een groot gebouw aangekocht en de galerie zal over twee jaar opengaan.’
• Meer op PhotoQ over de andere tentoonstelling in Antwerpen: Tunnelvision