De Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam hebben een omvangrijke verzameling fotoboeken verworven, aldus een persbericht. Het betreft ruim vijfduizend vooral Nederlandse uitgaven van circa 1935 tot nu. De verzameling is bijeengebracht door de Amsterdamse collectioneur Frans van der Molen.
Het bericht vervolgt:
De verzameling biedt een gedetailleerd overzicht van zowel de Nederlandse fotografie als de grafische vormgeving van Nederlandse fotoboeken. Vermaarde fotografen als Cas Oorthuys, Ed van der Elsken, Sanne Sannes, Erwin Olaf en Rineke Dijkstra zijn prominent in de verzameling aanwezig, naast werk van minder bekende fotografen. Het geheel schetst een breed beeld van Nederland en de Nederlandse samenleving in de laatste tachtig jaar.
Collectioneur Frans van der Molen bouwde zijn waardevolle verzameling in dertig jaar met grote zorg op. Een groot deel ervan is door hem aan de Bijzondere Collecties geschonken. Verwerving van het resterende deel is mogelijk gemaakt door substantiële bijdragen van het Walter Frankvoort Fonds voor het Nederlandse Fotoboek en het Amsterdams Universiteitsfonds. De nu verworven verzameling zal worden aangeduid als de Collectie Frankvoort / Van der Molen voor de Geschiedenis van het Nederlandse Fotoboek.
Het Walter Frankvoort Fonds voor het Nederlandse Fotoboek beoogt de Bijzondere Collecties van de UvA te ondersteunen bij het verwerven, onderhouden en toegankelijk maken van een collectie Nederlandse fotoboeken. Als sprekende voorbeelden van ‘Dutch design’ in de grafische vormgeving maar ook als spiegel van maatschappelijke ontwikkelingen passen deze fotoboeken bij uitstek binnen het verzamelbeleid van de Bijzondere Collecties. Ze vormen een bron met grote attentiewaarde voor onderwijs en onderzoek.
Fotoboeken vormen een genre op zich. De ontwerper en fotograaf Ralph Prins gaf in 1969 de volgende omschrijving: ‘Een fotoboek is een autonome kunstuiting, vergelijkbaar met een schilderij, beeldhouwwerk, theatervoorstelling, film etc. De foto’s verliezen hun eigen “an sich” fotokarakter en worden in drukinkt vertaalde onderdelen van een dramatisch gebeuren dat boek heet.’ In een goed geproduceerd fotoboek benaderen de reproducties overigens de technische kwaliteit van originele fotoafdrukken.
Fotoboeken zijn tegenwoordig collector’s items, waarvoor hoge prijzen worden betaald. Nederlandse fotoboeken zijn geliefd vanwege hun superieure vormgeving. Als een vernieuwer van het genre geldt de grafisch ontwerper Jurriaan Schrofer, wiens archief bij de Bijzondere Collecties berust. Samen met Ed van der Elsken en anderen zette hij het fotoboek als ‘teamproduct’ op de kaart.
Twee jaar geleden op PhotoQ: Collectie van 5000 Nederlandse fotoboeken te koop