Het Fotomuseum Den Haag presenteert tot eind mei een tentoonstelling met ruim vijftig werken van één der snelst stijgende sterren in de internationale kunstwereld: Loretta Lux.
• Slideshow in Flash: slideshow in Flash
De getoonde werken zijn gecomponeerde afbeeldingen van – voor moderne begrippen – bescheiden afmetingen. Loretta Lux (Dresden, DDR 1969) combineert foto’s van kinderen met opnamen of schilderingen van landschappen en non-descripte interieurs.
Het meest opvallend in de beelden van Lux is de ernst die de kinderen, van twee tot negen jaar oud, uitstralen. Het bleke kleurenpalet, de verwijzingen naar oude moralistische sprookjes en de tijdloze kleding versterken die stemmigheid.
Lux koos na Die Wende voor een opleiding tot schilder aan Akademie der Bildenden Künste in München, waar ze in 1996 afstudeerde. Bij haar eerste expositie in 2000 nam zij het pseudoniem ‘Loretta Lux’ aan. Haar eigen naam houdt ze angstvallig geheim en in interviews vertelt ze zo weinig mogelijk over haar eigen jeugd.
Bekend is dat zij in Oost-Duitsland bij haar grootouders opgroeide. Haar moeder werkte en haar vader verliet het gezin toen zij nog jong was.
Opa en oma namen haar mee naar tentoonstellingen van de oude meesters en Lux deelde hun afkeer van het alomtegenwoordige sociaal-realisme in haar moederland.
De combinatie van het sovjetcommunisme en Duitse Grundlichkeit stond borg voor een systeem waarin repressie en controle in alle aspecten van het dagelijks leven voelbaar waren. Lux vond het verschrikkelijk onder die omstandigheden op te moeten groeien: ‘Het was vernederend om gedwongen te worden de kleine communist te spelen’ vertelde ze op de website van het Britse Telegraph concern.
Het creëren van mooie beelden werd een noodzakelijkheid, want ze ‘…lijdt onder de lelijkheid van deze wereld’, aldus Lux op de Telegraph-website. In haar werk heeft zij alles onder controle. Zij maakt tijdens verschillende sessies honderden opnamen. Vervolgens combineert zij in de computer de beste pose met een eerder gefotografeerde of geschilderde achtergrond. En in de laatste, meest langdurige fase werkt maakt zij gebruik van beeldbewerkingprogramma’s om het tafereel te perfectioneren.
De afgebeelde kinderen worden in de talloze besprekingen van Lux’ werk ‘charmant en griezelig’, ‘bekoorlijke aliens‘ en ‘verlaten en troosteloos’ genoemd. Ook constateert men ‘afwezigheid van expressie’ of ’tragiek en verwarring’. In mijn optiek gaan ze gebukt onder een teveel aan kennis. Drukkende ernst heeft elke spontaniteit uitgebannen. De volwassenen hebben hen deelgenoot gemaakt van problemen die hen hun jeugd heeft ontnomen.
Lux verwerkt dit moedig gedragen verdriet tot uiterst esthetische taferelen. Met haar talent, kennis van de kunsthistorische canon en geraffineerde techniek schept zij nieuw-klassieke werken met een onontkoombare vanzelfsprekendheid.
Han Schoonhoven
Loretta Lux
Overzichtstentoonstelling
Tot en met 28 mei in
Fotomuseum Den Haag
Stadhouderslaan 43 in Den Haag
• Voor informatie over tentoonstelling en museum: www.fotomuseumdenhaag.nl
• Veel beeldmateriaal is te vinden op Lux’ eigen website:www.lorettalux.de