Ter gelegenheid van zijn expositie in het Fries Museum heeft Episode Publishers uit Rotterdam een catalogus met werk van de fotograaf Marnix Goossens uitgebracht. De modern en adequaat vormgegeven publicatie bevat 36 grote reproducties.
Een zelfportret van de fotograaf in een rode trui tegen een rode achtergrond is gekozen als moeilijk te negeren omslagfoto. Het voorwerk van het boek bestaat uit 13 foto’s, die je zou kunnen categoriseren als natuuropnamen, stillevens en een tweede zelfportret.
Na de titelpagina volgt een inleiding van Colin Huizing. Goossens en Huizing selecteerden samen de fotografie voor expositie en catalogus. De laatste heeft de tentoonstelling vervolgens aangeboden aan het Fries Museum en de productie geregeld.
In zijn tekst stelt Huizing vast dat Goossens een voorliefde heeft voor gecultiveerde natuur. Ook wijst hij op de bijzondere aandacht voor afbeeldingen die aan de natuur zijn ontleend (op behang, een tafellaken of een vaas). Bij de natuuropnamen en de stillevens legde Goossens volgens Huizing ‘met bewondering en/of verwondering’ het aangetroffen tafereel vast.
Goossens’ zelfportretten worden in de catalogustekst van Martine van Kampen beschreven als ‘experimenten met licht en compositie’. Die portretten zijn veelal het resultaat van een bewuste, maar ingehouden enscenering. Het onderkoelde absurdisme leidt soms tot humoristische beelden, vooral bij de zelfportretten. De samenstellers zijn mijns inziens terecht streng geweest en hebben de soms wat boertige -oudere- beelden van Goossens (zoals die foto van een fallische knotwilg, getiteld Grüss Gott) buiten de catalogus gehouden.
De fotograaf werkt met een klassieke technische camera en gebruikt negatiefformaten van 13 bij 18 centimeter of 4 bij 5 inch. Die werkwijze vergt veel tijd en concentratie, maar heeft bijzondere voordelen die Goossens optimaal weet in te zetten. Bijvoorbeeld in het formaat van de afdrukken, die lopen van 80 bij 80 tot 160 bij 200 centimeter. Op zo’n schaal komen ook de subtiele details tot hun recht, die in de catalogus soms lastig waar te nemen zijn.
Daarnaast is de scherpte van het beeld door de instelmogelijkheden en het negatiefformaat volledig onder controle. Een veld met grint en klaprozen is in de voorgrond loeischerp en vervaagt in de achtergrond, wat een enorme diepte suggereert. De close-up van een struik met honderden smalle geel-groene blaadjes vult het hele beeldoppervlak en laat ook hier de kijker naar de ware schaal raden. Aldus creëert Marnix Goossens zijn eigen wereld binnen de twee dimensies van een foto.
Goossens (Leeuwarden 1967) volgde opleidingen aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht, de Ateliers in Arnhem en de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam, waar hij in 2000 zijn studie afsloot. Zijn werk maakte deel uit van tentoonstellingen in binnen- en buitenland, waaronder Amsterdam, Parijs, Rome, Tokyo, Jakarta en Chicago. Hij publiceerde eerder Supernatural (2004, met Elspeth Diederix) en Regarding Nature (2001), waarvoor hij de aanmoedigingsprijs van de stad Amsterdam ontving.
Zijn foto’s zijn aangekocht door onder andere het Fries Museum in Leeuwarden, het Gemeentemuseum Den Haag, het Stedelijk Museum Amsterdam, de KPN collectie in Den Haag, de Caldic Collectie Rotterdam en de AKZO Nobel Art Foundation Arnhem.
Diep Licht is fraai gedrukt, de beelden knallen bijkans van het hoogglanspapier. Sommige van Goossens’ opnamen roepen herinneringen op aan foto’s van William Eggleston (Verenigde Staten 1939), maar aan hem zijn mijns inziens meer hedendaagse fotografen schatplichtig. Marnix Goossens gaat in zijn post-moderne minimalisme nog een stap verder. Zijn gevoel voor verhoudingen en een soort verbaasde ironie houden de foto’s spannend.
Han Schoonhoven
Diep Licht
Fotografie en samenstelling: Marnix Goossens
Inleiding en samenstelling: Colin Huizing
Met een tekst van Martine van Kampen
Vormgeving: Coma Amsterdam/New York
Paperback, 24 bij 32,5 cm, 36 foto’s in kleur
Uitgeverij Episode Publishers, Rotterdam
Prijs: 29,50 euro
• Meer foto’s van Marnix Goossens op: www.marnixgoossens.com
• Vier series van Goossens bij: www.solarphotography.com