Ter Plaatse heet het boek, de fotograaf Sander Philippen.
71 opnamen zijn gemaakt in zijn woonplaats Maastricht, 9 op verschillende plekken in België.
Zo heel af en toe ontvangen we op de burelen van Photoq een fotoboek waarvan de uitgever, de fotograaf en de inhoud ons geheel onbekend zijn.
Dat is het geval bij de kloeke publicatie Ter Plaatse van de fotograaf Sander Philippen, uitgegeven door Stichting Zuidervrienden in Maastricht.
Uit hun website blijkt dat dit de eerste uitgave is van de Zuidervrienden. Sander Philippen (Geleen 1946) is een beeldend kunstenaar die zich vanaf 1982 heeft toegelegd op de fotografie, wellicht daartoe geïnspireerd door zijn beheerderschap van een fotogalerie in Maastricht tussen 1978 en 1982.
Vanaf 1994 heeft hij zijn foto’s zeven keer in zijn woonplaats en twee keer elders geëxposeerd.
Ter Plaatse is een groot, fraai verzorgd boek, met 80 in duo- of tritoon afgedrukte foto’s. De Stichting Zuidervrienden, een initiatief van het communicatiebureau Zuiderlicht, wil de belangstelling voor hedendaagse kunst en vormgeving vergroten en ‘de Euregionale positie ervan versterken en verdiepen’.
Philippen maakt zijn zwart-wit opnamen zo te zien met een middenformaat camera. Hij geeft in zijn werk blijk van een volstrekt eigenzinnige visie op zijn woonplaats, waarin hij meer gefascineerd is door de bijzondere lichtval dan de gefotografeerde locatie. Wat daarnaast opvalt is zijn aandacht voor in aanbouw zijnde gebouwen en ‘kunstwerken’, zoals dat bij weg- en waterbouwers heet. In veel foto’s neemt Philippen de aangetroffen rasters op in zijn beeld: de meeste opnamen bevatten twee, drie of meer lagen.
In het boek zijn bij zes foto’s gedichten van Frans Budé afgedrukt. Budé schreef ook de inleiding en ziet overeenkomsten tussen het werk van Philippen en de lang in Maastricht werkzame fotograaf Werner Mantz. Ik kan echter weinig relaties ontdekken tussen het strakke modernistische oeuvre van Mantz en het nogal persoonlijke idioom van Philippen. Wat eigenzinnigheid betreft, zou je kunnen denken aan het nog steeds verbazingwekkende archief van Eugene Atget, die rond 1900 in Parijs duizenden scenes fotografeerde om als studies aan schilders te verkopen. De zichtbare affectie voor zijn omgeving en zijn klassieke werkwijze deelt Philippen met een fotograaf als Gé Dubbelman uit Zaandam, die net als hem foto’s van zijn woonplaats maakt, waarvan hij vindt dat ze gemaakt moeten worden.
Han Schoonhoven
Ter Plaatse
fotografie: Sander Philippen
inleiding en gedichten: Frans Budé
gebonden, 24,5 x 30 cm, 80 foto’s in zwart-wit
uitgever: Stichting Zuidervrienden, Maastricht 2006
prijs: 35 euro
• voor enige beknopte informatie en enkele beelden, zie: www.zuidervrienden.nl