Wanneer op 13 september de tentoonstelling De Marseillaise(s) / vijftien jaar verzamelen is geopend, heeft directeur Els Barents haar werk voor het fotomuseum Huis Marseille afgerond. Vanaf 1999 heeft zij dit eerste, particulier gefinancierde museum voor fotografie in Amsterdam zowel nationaal als internationaal overtuigend op de kaart gezet, aldus een persbericht.
Het bericht van Huis Marseille vervolgt:
Daarvoor was zij (de eerste) conservator fotografie van het Stedelijk Museum in Amsterdam geweest. Voor het toen nieuwe Huis Marseille was zij verantwoordelijk voor de museale inbreng in de verbouwing van het pand aan de Keizersgracht 401, voorafgaand aan de feestelijke opening op 18 september 1999. Daarnaast was zij verantwoordelijk voor de inrichting en de personeelssamenstelling en vanzelfsprekend voor de programmering van dit nieuwe museum. Toeval of niet, nu zij afscheid gaat nemen heeft zij net weer een tweede verbouwing achter de rug, waarmee het naastgelegen pand Keizersgracht 399 met het museum werd verbonden. Hiermee is de omvang van Huis Marseille verdubbeld.
In het tentoonstellingsprogramma dat Els Barents voor Huis Marseille ontwikkelde koos zij nadrukkelijk voor de mid-careers. ’In het middensegment zit de meeste dynamiek: wereldberoemde fotografen kunnen het ook zonder ons, en om een goed fotograaf te worden heb je tijd en dus levenservaring nodig’, luidde haar mening. Zowel voor het tentoonstellingsprogramma, als voor de collectie intensiveerde zij de contacten met name in Europa, Japan en later ook Zuid-Afrika.
Sinds 1999 zijn er onder haar leiding 74 exposities gerealiseerd, waarvan verreweg de meeste in samenwerking met andere musea werden geproduceerd. Zij werkte met o.a. de Fondation Henri Cartier-Bresson, het Maison Européenne de la Photographie en met de beurs Paris Photo in Parijs, met de Stiftung Kultur in Keulen, de Kunsthalle Hannover, het Folkwangmuseum in Essen, het Photomuseum Winterthur, het Victoria & Albertmuseum Londen, het National Museum for Film, Photography in Bradford, het Metropolitan Museum for Photography in Tokyo, San Francisco Museum of Modern Art, en het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam.
Enkele tentoonstellingen uitgelicht: Naoya Hatakeyama, Retrospectief (2002); Jacqueline Hassink, Mindscapes (2003); Hier groeien boeken uit de grond, Nederlandse bibliotheken en bibliothecarissen gefotografeerd door Candida Höfer en Bert Nienhuis (2004); Isidore van Kinsbergen [1821–1905] Fotopionier en Theatermaker in Nederlands-Indië (2005); Bert Teunissen, Domestic Landscapes [1995–2005] (2006); Valérie Belin (2007); Edwin Zwakman, Fake but Accurate (2008); Cy Twombly, Photographs 1951–2007 (2008); Rob Nypels, Only gaze a while longer, (2009); Guy Tillim, Second Nature (2012); Apartheid & After (2014). Een kleine greep uit de programmering die laat zien hoe Huis Marseille is uitgegroeid tot een internationaal podium voor fotografie, met een vanzelfsprekende rol voor heel wat Nederlandse fotografen.
Sinds 1999 is de collectie waarvoor Jos de Pont als initiatiefnemer van het museum een kleine, eigentijdse verzameling van zo’n vijftig werken ter beschikking stelde, geleidelijkaan uitgebreid tot zo’n 650 werken nu. De verzamelactiviteiten kwamen regelmatig over het voetlicht, de eerste jaren als aanwinsten, of stukjes collectie die en marge van het tentoonstellingsprogramma werden getoond.
Vanaf 2004 heeft Els Barents met name museumvullende collectietentoonstellingen gemaakt: Take Five! Vijf Jaar Huis Marseille (2004) bijvoorbeeld, waarmee de eerste vijf jaar van het museum werd gevierd. Gevolgd door Whisper Not! Een andere dimensie van zien (2006). Hierin werd het werk getoond dat in 2005 werd verworven door Han Nefkens, die een jaar lang (2005) met haar meeverzamelde, om deze belangrijke bijdrage vervolgens in de vorm van de Han Nefkens H+F Collectie in langdurig bruikleen aan Huis Marseille te geven. Daarna volgden Zomerliefdes (2010), Viewpoint (2012), en nu vijftien jaar na dato De Marseillaise(s) / vijftien jaar verzamelen (13.9–7.12.2014).
Els Barents heeft in/met verschillende musea gewerkt – zowel in stedelijk, nationaal als in particulier verband. Daarbij was zij afwisselend specialist en generalist. In haar visie op het museum van nu zou er sterker onderscheid gemaakt kunnen worden tussen grote musea met een bureaucratische structuur, gericht op het beheer en behoud van zeer omvangrijke, eeuwen omvattende collecties en een kleinere, flexibele vorm van museumvoering in teamverband, dat geworteld is in de eigen gemeenschap, maar ook over een internationaal en specialistisch netwerk beschikt. Deze laatste zijn hard nodig om sneller en sterker vorm en inhoud te kunnen geven aan de geest van deze tijd – ‘de grote schatkamers moeten pronken, maar het snelle voetenwerk verdient een prominentere plaats om de beeldvorming van de eigen tijd serieus gestalte en verdieping te kunnen geven.’
Els Barents heeft in Huis Marseille met de conservatoren Saskia Asser (1999–2011) en nadien met Nanda van den Berg gewerkt. Zij zal vanaf oktober 2014 tot directeur worden benoemd.