De fotografe Eva Besnyö is vrijdagochtend overleden. Volgens Leo Erken, die eerder dit jaar een documentaire over haar maakte, is ze rustig ingeslapen in het Rosa Spier Huis te Laren, waar ze de laatste jaren woonde. ‘Ze was wel al wat ziek de laatste dagen. Haar dochter en haar beste vriendin waren bij haar.’
• Zelfportret Eva Besnyö in Berlijn, 1931
• Bekijk een aantal foto’s in de database van Hollandse Hoogte (en/of) (indien nodig aanmelden als Guest).
• Beluister de radio-documentaire die 747 AM over Eva Besnyö maakte.
• Foto’s uit het boek Kinderen 1930-1987.
• Zie ook Stedelijk brengt eerbetoon aan Eva Besnyö
Eva Besnyö is voor de Nederlandse fotografie van bijna niet te onderschatten belang. Ze liet Nederlandse fotografen zien wat internationaal niveau betekende, zowel met haar eigen werk als dat van anderen.
In de jaren dertig nam ze de toenmalige moderne fotografie mee uit Berlijn. In 1910 was ze in Boedapest geboren, Twintig jaar oud trok ze naar Berlijn, toen het culturele middelpunt van Europa. In 1932 kwam ze met de Nederlandse cameraman en fotograaf John Fernhout naar Nederland, deels vanwege de liefdesrelatie met hem, deels vanwege het voor joden guur wordende klimaat in Duitsland.
In Nederland bouwde ze een goede naam op met de fotografie zoals ze die in Berlijn had leren kennen: gebaseerd op Russische films en fotografie, Bauhaus en de Nieuwe Fotografie. Ze organiseerde met Carel Blazer en Cas Oorthuys de legendarische fototentoonstelling Foto ’37 voor het Stedelijk Museum in Amsterdam, de eerste grote tentoonstelling van jaren-dertig fotografie in Nederland.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte ze in de illegaliteit tot ze in 1942 moest onderduiken. In 1945 was Besnyö mede-oprichtster van de afdeling fotografie van de GKf (Gebonden Kunstenaarsfederatie, bedoeld om de naoorlogse kunst te organiseren). In de jaren die volgden bleef ze fotograferen, maar legde ze zich vooral toe op het moederschap. In de jaren zeventig nam ze de camera weer vaker op en werd ze huisfotografe van de activistische vrouwenbeweging Dolle Mina. In 1999 is haar de prestigieuze Dr Erich Salomon Prijs toegekend.
Vorig jaar besloot ze uit haar archief een nieuwe keus te maken van de 200 beste en belangrijkste foto’s uit haar oeuvre. Het totstandkomen van die ‘keurcollectie’ is vastgelegd in de documentaire van Leo Erken.