Fotografen verdienen weinig en zijn slecht georganiseerd

Vanmiddag heeft een delegatie van de Fotografenfederatie de resultaten van een grote enquête onder fotografen aangeboden aan Karien van Gennip, staatssecretaris van Economische Zaken. De inkomenspositie en organisatiegraad van in Nederland werkzame fotografen wordt zorgwekkend genoemd.
Begin dit jaar zijn de Fotografenfederatie (het samenwerkingsverband van de beroepverenigingen BFN, GKf, PANL en SVFN) en de auteursrechtenorganisatie Burafo een onderzoek gestart onder professionele fotografen in Nederland.

Opmerkelijk genoeg is niet bekend hoeveel dat er precies zijn. Iedereen kan zich fotograaf noemen en inschrijving bij de Kamer van Koophandel is niet verplicht. De organisatoren hebben 6500 (geregistreerde) fotografen aangeschreven. De uitkomsten van het onderzoek zijn gebaseerd op 1150 door zelfstandige fotografen ingevulde vragenlijsten.

De gemiddelde leeftijd van de respondenten is 47 jaar, 82 % van hen is een man. In de groep boven 50 jaar is de verhouding mannen – vrouwen 9:1.
Pas in het laatste decennium is er een omslag opgetreden. Het aantal fotograferende vrouwen en mannen onder 30 jaar ligt praktisch gelijk.

Van de deelnemers aan de enquête is iets minder dan de helft lid van een beroepsorganisatie. Van alle geregistreerde fotografen is slechts 30 % georganiseerd. De gemiddelde omzet was in 2005 gelijk aan 2004 en kwam neer op iets meer dan 42.000 euro. Het gemiddelde bedrijfsresultaat voor belastingen (de brutowinst) is 18.300 euro voor de fotografen die als eenmanszaak werken (82 %). Voor de andere rechtsvormen (vooral B.V.’s) ligt dat bedrag aanzienlijk hoger.

Inbreuken op het auteursrecht zijn eerder regel dan uitzondering, meer dan de helft van de fotografen heeft er de afgelopen jaren verschillende keren mee te maken gehad.

Op de website van de Fotografenfederatie vindt u alle uitkomsten van het onderzoek. Op basis van deze gegevens heeft de federatie een aantal aanbevelingen geformuleerd.

Ze steken eerst de hand in eigen boezem: zowel de Fotografenfederatie als Burafo moeten hun activiteiten opvoeren en werken aan hun zichtbaarheid.

Fotografen zouden zich in grote getale moeten laten bijscholen, vooral op het gebied van bedrijfsvoering en bescherming van hun auteursrechten. De federatie acht aansluiting bij een beroeporganisatie noodzakelijk.

Brancheorganisaties van professionele uitgevers (met name de media) zouden mee moeten werken aan de totstandkoming van modelcontracten (zodra is komen vast te staan dat zulks geoorloofd is.) Tevens moeten zij hun leden aanspreken op schendingen van het auteursrecht.

De overheid tenslotte zou modelcontracten en (onverbindende) adviesprijzen moeten toestaan. En zou de door de Fotografenfederatie op te zetten ontwikkelings- en ondersteuningsactiviteiten voor fotografen financieel mede mogelijk moeten maken.

• Het brancheonderzoek is te vinden onder het kopje ‘Info’ van de site: www.fotografenfederatie.nl