De man hoorde tot de weinigen met een prachtige snor, en dat was maar een van de kleinere bijzonderheden van Gordon Parks, de fotograaf, filmmaker, schrijver en componist die gisteren overleed in Manhattan.
Parks was de eerste zwarte Amerikaan die bij Life staffotograaf werd en die in Hollywood een grote film draaide (The Learning Tree, en later onder meer Shaft.) Parks is niet in een hokje te duwen. Hij fotografeerde de armoedige situatie van de zwarten in de jaren veertig en vijftig, maar portretteerde ook Gloria Vanderbilt en andere rijken.
Parks speelde een grote rol in de emancipatie van de zwarten in de VS in de jaren vijftig, zestig en zeventig. Aanvankelijk met zijn fotoreportages over onder meer jeugdbendes in Harlem, de opkomst van Malcolm X en de armoede in de zuidelijke staten. Later met zijn speelfilms, waarbij Shaft de aanzet was van een nieuw genre voor een tot dan toe niet aangesproken publiek, blaxploitation: zwarten speelden de hoofdrol.
Gordon Parks werd geborden als jongste van 15 kinderen van een klusjesman, lezen we in Fotografie van de 20e eeuw (uitgave Museum Ludwig, Keulen): ‘Hij groeide op in het huis van zijn zus in Minneapolis, totdat hij 16 was en zijn zwager hem het huis uitgooide. Hij hield zijn hoofd boven water met baantjes als kelner en muzikant, totdat hij, geïnspireerd door foto’s van de Farm Security Administration (FSA) en een bioscoopjournaal met een reportage over de fotograaf Norman Alley, besloot te gaan fotograferen en een tweedehands Voigtländer Brilliant kocht.’
Parks begon zijn fotowerk met mode-opdrachten. Vanaf 1942 werkte hij ook voor de FSA. Zijn hoogtijdagen als fotograaf beleefde hij bij Life, van 1949 tot 1970. Door zijn werk als filmregisseur groeide hij uit tot een in de VS landelijke bekendheid.
• Necrologie in de New York Times: Gordon Parks, a Master of the Camera, Dies at 93