Hassan & Hoessein: een fotoboek over vriendschap en opgroeien

Martijn van de Griendt fotografeert ze al sinds 1998. Uit beelden van de afgelopen zeven jaar selecteerde hij er honderd voor zijn eerste boek: Hassan & Hoessein, portret van een Marokkaans-Nederlandse tweeling.
De fotograaf was hun bovenbuurman in een flat in Utrecht-Overvecht. Hij leerde de jongens kennen toen ze nog kleuters waren. Ze vonden elkaar aardig, de fotograaf en de tweeling en er kwamen steeds meer foto’s.

Uit de manier waarop ze Van de Griendt (Eindhoven 1970) aanspreken blijkt het groeiende vertrouwen, hij evolueerde van ‘buurman’ via ‘vriend’ naar ‘Martijn’. Nu beschouwen Hassan & Hoessein hem als hun persoonlijke fotograaf, maakten samen met hem de website voor het boek en zijn trots op het resultaat.

Hassan & Hoessein zijn in Tanger geboren op 27 april 1995. Hun moeder, Saïda was om persoonlijke redenen naar Nederland gevlucht, trouwde en raakte zwanger. Ze werd door de vreemdelingenpolitie opgepakt en teruggestuurd naar Marokko, waar ze vanwege haar illegale emigratie twee maanden in de gevangenis werd gezet. Terwijl zij bij haar zuster logeerde zijn haar zoons geboren. Een jaar later had hun vader de papieren geregeld en kwamen ze in Nederland wonen. Vanwege problemen met geld en drank verliet de vader kort daarop Saïda en de jongens.

In de omgang met Hassan & Hoessein ontstond het idee voor een boek. Van de Griendt trekt graag met ze op en er groeit een soort vaderlijk verantwoordelijkheidsgevoel. Hij nam het dynamische duo mee naar de dierentuin, het zwembad, de bossen en de intocht van Sinterklaas. Hij zoekt ze op in school en vergezelt ze naar de tandarts. Ze gaan samen voetballen of een hamburgertje eten in de stad. Ook toen de tweeling op vakantie was in Marokko was de fotograaf in de buurt. Met zijn camera.

Veel van deze ontmoetingen leidden tot foto’s. Hassan & Hoessein wisten na enige tijd niet beter en letten niet meer op de camera. Van de Griendt kon en kan ze dus volkomen ‘naturel’ in beeld brengen. Daarin zit de kracht van dit boek. De strak gekaderde beelden hebben een grote vanzelfsprekenheid. Soms lijkt het of de fotograaf onzichtbaar is geworden, want de jongens geven zich ongeremd over aan kattekwaad. Afgelopen maand zijn ze tien geworden en de jongens beleven in onschuld hun perioden van opwinding en verwondering. Door dit boek kan de kijker dat meebeleven en zich een beetje kind voelen.
De afgedrukte logboekaantekeningen van Hoessein en de tekeningen van Hassan & Hoessein verhogen de charme van het boek.
Op de speciaal voor dit boek gemaakte website vind je tekeningen van het duo, een aardig aantal foto’s, puzzels en een voetbalvariant van ‘Pong’.

Van de Griendt hoopt dat de band met Hassan & Hoessein goed blijft en dat hij ze ook de komende tien jaar mag blijven fotograferen. Dat zou interessant kunnen zijn want langdurige projecten als die van de fotograaf Michel Szulc-Krzyzanowski (vijf boeken met en over Henny) en de Britse regisseur Michael Apted (zes documentaires over aanvankelijk 14, nu 11 levens: 7Up, 14Up, 21Up, 28Up, 35Up, 42Up) hebben intrigerende en hartverwarmende resultaten opgeleverd.
Voorlopig moeten we het doen met Van de Griends eerste boek: een liefdevolle ode aan de bijzondere tweeling Hassan & Hoessein.

Han Schoonhoven

Hassan & Hoessein, portret van een Marokkaans-Nederlandse tweeling
Martijn van de Griendt
Gebonden, 160 pagina’s met 100 foto’s
Uitgeverij Mets en Schilt Amsterdam
Prijs: 50 euro

• Voor een eerste indruk zie: www.hassanhoessein.nl

• Ander werk van Van de Griendt: www.martijnvandegriendt.nl