Laurens van tien is een androgyn engeltje en op zijn twaalfde een hele bink. Maxime met haar skateboard kan als negenjarige gemakkelijk doorgaan voor een gozertje, op haar dertiende is ze een mooi tienermeisje. Annie van Gemert fotografeerde tussen 2003 en 2009 een indrukwekkend aantal jongens en meisjes, de meesten vlak voor en in hun puberteit. Nu is er een boek met 196 foto’s en worden de beelden in Rotterdam en Venlo geëxposeerd.
De puberteit is natuurlijk de periode met – uiterlijk gezien – de meest ingrijpende overgang. Je was een kind en een paar verjaardagen verder ben je plotseling een jonge vrouw of een jonge man. Veel van de door Gemert geportretteerde kinderen zijn rond hun tiende niet direct herkenbaar als jongen of meisje, terwijl ze later een uitgesproken mannelijke of vrouwelijke identiteit aannemen.
Annie van Gemert (1958) is een echte mensenfotograaf, meer nog dan een portretfotograaf. De beelden werken vooral wanneer ze haar onderwerp in de samenhang van een reeks presenteert. En wanneer er in de foto iets gebeurt tussen twee of meer individuen. Zoals in de series over meisjesscholen in Vlaanderen en grote gezinnen in het Nederlandse taalgebied.
jongens en meisjes is in tegenstelling tot de twee genoemde projecten volledig in kleur gefotografeerd en uitgewerkt. In al hun soberheid ogen de portretten evengoed tamelijk tijdloos. Een speelgoedtractor, een step en uiteraard de kleding verbindt deze beelden met onze tijd. De Vlaamse journaliste Marijke Libert sprak met zeven kinderen over hun meisjes- of jongensachtige uiterlijk. De verwarring over hun geslacht laten ze aan de buitenwereld, zij zijn gewoon die ze zijn. Libert heeft ze aan het woord gelaten, maar vond het af en toe nodig één en ander uit te leggen. Dat had ze wat mij betreft achterwege kunnen laten.
De mooiste serie vind ik die over Alex en Lara, allebei meisjes en zo te zien zelfs een ééneiïge tweeling. Alex is jongensachtig in haardracht, kleding en interessen; Lara heeft lang haar en draagt echte meisjeskleding. Zij vertegenwoordigen in hun charmante microkosmos het vollegdige achterliggende idee van dit project. Van Gemert fotografeert hen sinds hun zesde, ze zijn nu elf en de overgang die de andere kinderen hebben doorgemaakt moet nog komen. Als ik fotograaf was zou ik nog een paar jaar hebben doorgefotografeerd en het hele boek aan hen hebben gewijd. Maar ik ben geen fotograaf en zo kan het ook: een aardig idee, fraai uitgevoerd, maar misschien iets te vlijtig uitgewerkt.
jongens en meisjes
fotografie : Annie van Gemert
tekst : Marijke Libert
gebonden, 24 bij 28 cm, 256 pagina’s, 190 foto’s in kleur
uitgave in eigen beheer
prijs: 35 euro
dit project is tot en met 3 januari 2010 te zien in het Nationaal Onderwijsmuseum in
Rotterdam en van 24 juli tot en met 24 oktober 2010 in het Limburgs museum in Venlo
Photo’s mulitmedia: Jongens en meisjes
Bestel het boek bij bol.com:
Jongens en meisjes
Annie van Gemert