Hoe meer keuzes we hebben, hoe sneller het toeslaat: keuzestress. Zijn de keuzes overweldigend en wordt de stress te hevig dan slaat onverbiddelijk de keuzeverlammig toe. Bij keuzeverlamming is het eenvoudig onmogelijk om een keuze te maken.
Keuzes maken is het symbool van democratie en vrijheid en hoort onlosmakelijk bij een moderne, gezonde samenleving. Kiezen is een grondrecht.
Maar wanneer slaat dat recht om in stress? Zoals wel vaker gebeurt: als het ons te veel wordt. Te veel voor onze hersenen, want daar worden de keuzes gemaakt.
Het deel van onze hersenen waar we bewuste, rationele keuzes maken is betrekkelijk jong en klein, het heeft verrassend weinig capaciteit en er ontstaat al snel kortsluiting. Het andere deel van onze hersenen – het oude deel dat de meeste processen in ons lichaam en ons handelen regelt – is eenvoudigweg niet ontworpen om adequaat te reageren op grote hoeveelheden keuzes.
Een beetje keuze is prima, te veel keuzes werkt verlammend.
Het maken van keuzes wordt gemakkelijker, sneller en levert betere resultaten op als je eerst duidelijke criteria formuleert.
Bij het selecteren van foto’s betekent dat in ieder geval technische, esthetische en inhoudelijke criteria. Op deze drie onderdelen moet je minimaal een dikke voldoende scoren.
Hou bij techniek ook rekening met het medium waarvoor de foto is bedoeld en het formaat dat hij waarschijnlijk krijgt. Bij de inhoudelijke beoordeling gaat het niet alleen om de vraag ‘staat erop wat erop moet staan?’, maar ook om de impact: komt het verhaal duidelijk en overtuigend over.
Tip: bij twijfel, weg ermee.
Niet kiezen is geen keuze. Je klant of opdrachtgever schiet immers in de stress als er te veel keuzes zijn. Van de fotograaf wordt verwacht dat hij weet wat goed is, dat hij getraind is in het maken van de juiste keuze. Of in ieder geval dat hij er voor zorgt dat zijn klant alleen zijn beste foto’s te zien krijgt.
Adriaan Monshouwer is oprichter van onlinefotoredacteur.nl