De serie Cosmetic View van de Amsterdamse fotograaf Koos Breukel betekent een primeur in zijn oeuvre. Het is het eerste museale project dat hij in kleur heeft uitgewerkt.
Het betreft een reeks portretten van blinden en slechtzienden. Een selectie eruit verscheen de afgelopen maanden op de achterpagina van NRC Handelsblad. Koos Breukel en Willem van Zoetendaal tonen nu een representatief overzicht in de galerie van laatstgenoemde.
Breukel vond de oculariste Erica Groet. Zij maakt van kunsthars de ‘glazen ogen’ voor alle geportretteerden. Met haar toestemming kon Daya Cahen, medewerkster van de fotograaf, in contact komen met de modellen en hen vragen te poseren.
Koos Breukel (Den Haag 1962) heeft een fascinatie voor mensen die een ernstig trauma verwerken of hebben verwerkt. Veel foto’s uit zijn professionele carrière van twintig jaar getuigen daarvan. In zijn hoedanigheid als portretfotograaf stelt hij zich dienstbaar op en werkt samen met zijn modellen aan een indringend en waardig beeld.
In de series die zo tot stand kwamen, werkte Breukel tot nu toe uitsluitend in zwart-wit. De keuze om dit project in kleur te realiseren is misschien geen revolutie, maar minimaal een mijlpaal in het oeuvre van deze fotograaf.
Over de inhoudelijke consequenties van deze ommezwaai valt vast veel zinnigs en ook onzinnigs op te merken, maar dat discours valt mijns inziens buiten het bestek van deze bespreking. De keuze voor kleur levert wel direct een ‘organisch’ voordeel op: de kijker kan nu de echte en de artificiële ogen veel gedetailleerder waarnemen.
Voor de fotografiepraktijk van Breukel heeft het in eerste instantie vooral organisatorische consequenties. Bij zijn zwart-wit series kon hij het hele productieproces in principe in eigen huis houden. Nu maakte hij de opname op een 8 bij 10 inch kleurenfilm. Na ontwikkeling scant Harold Strak het negatief in en voert een kleurcorrectie uit. De elektronische informatie wordt vervolgens bij een vaklab met behulp van een lambda-apparaat inbelicht op een analoge C-print.
Breukel heeft één keer eerder een ‘vrij’ portret in kleur gemaakt, dat later is geëxposeerd. Toen hij zijn opgebaarde vader wilde fotograferen bleek dat hij alleen kleurenfilms van huis had meegenomen. Daarom moest het wel in kleur. Het resultaat was beter dan hij had verwacht.
Han Schoonhoven
Cosmetic View
Koos Breukel
Galerie Van Zoetendaal
Keizersgracht 488 in Amsterdam
Te zien tot 12 februari.
• www.vanzoetendaal.nl
Publicatie met 18 portretten
in full-color
24,5 bij 31 centimeter
prijs: 25 euro