In de vrijdag 22 juni geopende tentoonstelling Koos Breukel-Onder fotografen laat de fotograaf zichzelf zien, via een omweg, maar daardoor niet minder indringend. Breukel presenteert in Fotomuseum Den Haag 58 portretten van fotografen, steeds in combinatie met een voor hem belangrijke beeld van die fotograaf.
Een uurtje voor aanvang van de opening ontstaat er enige onrust op het terras voor het Haagse fotomuseum. Breukel begint te glimmen: ‘Daar is hij’. In de verte peddelt een oude heer met een woeste witte baard op de fiets richting het terras. Hij draagt een markante wollen muts en aan zijn stuur hangen twee emmers met duivenvoer. Pal voor de ingang stapt hij af en zet op zijn gemak zijn fiets op slot. De cameraploeg die hem in een looppasje al vanaf het fietspad filmde, begint hem te interviewen. Breukel kijkt het tafereel enige tijd glimlachend aan, wandelt erop af, schudt de hand van de grijsaard en neemt hem mee naar binnen, de tentoonstelling in.
Koos’ portret van Gerard Fieret, want over hem hebben we het, vormt het uithangbord van deze expositie. Op het omslag van de catalogus en de eerste pagina’s van het binnenwerk zijn twee portretten en een zelfportret van één van Breukel’s inspiratiebronnen afgedrukt.
De in Amsterdam wonende en werkende fotograaf Koos Breukel (Den Haag 1962) maakt sinds twintig jaar portretten die al enige tijd internationaal gepresenteerd en gewaardeerd worden. Het is goed denkbaar dat hij, werkend in New York, Londen of Parijs beroemder en rijker zou worden, maar dat is niet zijn ding. Breukel moet ‘zijn eigen mensen’ om zich heen hebben. Naast zijn familieleden, buren, vrienden en vriendinnen, bestaat die groep ‘eigen mensen’ uit een groeiend aantal door Breukel gerespecteerde collega’s. En vroeg of laat komen ze allemaal op de foto.
In Den Haag hangen portretten van beroemde Amerikaanse fotografen, bewonderde fotografen uit de Nederlandse fotogeschiedenis, Breukels generatiegenoten, zijn assistenten en leerlingen.
Grote namen uit de fotografie als Richard Avedon, Robert Frank, Dennis Hopper, Daido Moriyama en de Starn Twins waren op een goed moment in de buurt en zo’n kans laat Breukel dan niet glippen. Tijdens een keurige opening in Keulen liep hij op Avedon af, zijn camera in de aanslag. ‘Jouw flitskabel hangt los’ zei Avedon. ‘Oh, bedankt’ zei Breukel, sloot de kabel aan en drukte gelijk af.
Robert Frank presenteerde in 1994 in het Amsterdamse Stedelijk een groot overzicht van zijn werk. Breukel wilde hem dolgraag portretteren en vroeg belet bij de p.r.-afdeling van het museum. Op het afgesproken tijdstip was Frank zoek. Enige tijd later kwam hij met een joint in zijn hoofd het Stedelijk binnenwandelen. Eigenlijk had hij helemaal geen zin om op de foto te gaan en wilde alleen maar praten over de schilderijen van Van Gogh die hij net had bekeken. Maar omdat hij de oude Rolleiflex en de bijbehorende fotograaf wel sympathiek vond, nam hij toch alle tijd om zich te laten portretteren.
Fotografen zijn uit de aard van hun professie vaak eigenzinnige types en weten allemaal precies hoe hun portret eruit zou moeten zien. Toch hebben ze zonder uitzondering geluisterd naar de minieme aanwijzingen van Breukel en dat heeft 58 sterke portretten opgeleverd.
Joost Zwagerman, die het openingswoord verrichtte, gaf het al aan: Koos’ keuze voor de beelden van de geëxposeerde fotografen is niet voor de hand liggend. Daarbij toont Breukel zich een liefhebber en kenner van de verschillende oeuvres. De vaak verrassende foto’s geven een extra dimensie aan Onder fotografen, waardoor het geheel een feest wordt om te mogen bekijken: een feest voor de fotografie.
Han Schoonhoven
Koos Breukel
Onder fotografen
Tot en met 30 september 2007 in Fotomuseum Den Haag, Stadhouderslaan 43 in Den Haag
Bij de tentoonstelling verscheen een uitgebreide catalogus.
Met een tekst van Wim van Sinderen en zo’n 150 foto’s van Koos Breukel en de fotografen Hans Aarsman, Amke, Paul Andriesse, Richard Avedon, Céline van Balen, Wout Berger, Paul Blanca, Mark van den Brink, Aysel Bodur, Rineke Dijkstra, Leo Divendal, Diederik van der Donk, Vojta Dukat, Charlotte Dumas, Wally Elenbaas, Ed van der Elsken, Gerard P. Fieret, Robert Frank, Ron Galella, Ringel Goslinga, Eric Hamelink, Fran van der Hoeven, Wim van de Hulst, Teun Hocks, Dennis Hopper, Geraldine Jeanjean, Marijn de Jong, Gerald van der Kaap, Ata Kando, Aart Klein, Dirk Kome, Paul Kooiker, Helena van der Kraan, Inez van Lamsweerde, Dasna Lixenberg, Kadir van Lohuizen, Annaleen Louwes, Philip Mechanicus, Hellen van Meene, Jacques Meijer, Daido Moriyama, Max Natkiel, Arno Nollen, Bianca Pilet, Johannes Schwartz, Han Singels, Starn Twins, Martine Stig, Harold Strak, To Sang, Ulay, Hannes Wallrafen, Koen Wessing, Henk Wildschut en Esther Zilversmit.
Uitgeverij Veenman
Prijs: 27,50 euro
• Meer informatie over deze tentoonstelling, zie: www.fotomuseumdenhaag.nl