Martin Parr denkt aan Engeland

De Britse fotograaf Martin Parr (Epsom, G.B. 1952) heeft rond de dertig boeken op zijn naam staan. Daarnaast telt zijn fonds nog een achttal ‘artists books’ in een kleine oplage.
De heruitgave van Think of England als paperback is de meest recente aanvulling op zijn bibliografie. Het boek verscheen in 2000 in een gebonden versie, die inmiddels is uitverkocht. Parr richt zich in deze serie foto’s op zijn landgenoten en vaderland. In tegenstelling tot in zijn boeken The Last Resort en The Cost of Living zijn hier de verschillende maatschappelijke klassen binnen één band samengebracht.

De gefotografeerde scènes komen bekend voor: de oude en nieuwe rijken verpozen zich in de buurt van paarden en langs cricketvelden; arbeiders en hun familieleden recreëren op kiezelstranden grenzend aan rommelige boulevards. Slechts een enkele keer zijn de gelaatstrekken van de gefotografeerde mensen herkenbaar en zou je zo’n foto een portret kunnen noemen. Voor het overgrote deel vallen de gezichten buiten het kader van de foto, bevinden zich in het onscherpe deel van het beeld of gaan schuil achter een zonnebril. Ook heeft Parr een voorliefde voor achterhoofden, meestal is er dan sprake van een akelig scherpe kapselstudie. De fotograaf besteedt veel aandacht aan lichaamsaccessoires: tatouages en sieraden komen veelvuldig en nadrukkelijk in beeld. Samen met de belangrijkste niet-menselijke motieven in dit boek: knuffelbeesten, voedsel en bloemen, vormt het clichématige uiterlijk van de contemporaine Brit Parr’s persoonlijke visie op Engeland.

Martin Parr werkt in een onmiskenbare stijl. Zijn gevoel voor alledaagse absurditeiten geeft hij vorm in dwingende composities en oververzadigde kleuren. Zijn aandacht voor het detail heeft vaak als gevolg dat grote delen van het beeld in de onscherpte vallen. Die vage achtergrond, een enkele keer de voorgrond, vormt dan een basale context waardoor het beeld begrepen kan worden. Parr’s kleurgebruik is sinds The Last Resort, een serie uit 1986 over de badplaats New Bristol, zijn handelsmerk. Die hard aangezette kleuren vormen het surreële palet dat Martin Parr al bijna twintig jaar hanteert. Dit typerende kleurenschema komt door de vele close-up’s en het gebruik van de flitser extra sterk naar voren.

De karakteristieke stijl en het beperkte aantal onderwerpen leveren mijns inziens ook een groot nadeel op: het punt van verzadiging wordt snel bereikt.
Die verzadiging treedt mogelijkerwijs nog sneller in omdat door Parr’s aanpak (de suggestie van) contact met de afgebeelde personen onmogelijk wordt.

De bekendheid van Martin Parr heeft ertoe geleid dat hij voor verschillende nevenactiviteiten is gevraagd. Inmiddels trad hij op als curator voor het fotofestival in Arles, doceert hij op de universiteit en maakt films. Misschien motiveren die nieuwe bezigheden Parr er toe eens op een andere manier naar zijn werk te kijken en is een koerswijziging mogelijk. Wie weet verschijnt er volgend jaar een nieuw boek van Martin Parr: in prachtig gedrukt zwart-wit.

Think of England
Foto’s: Martin Parr
Tekst: Gerry Badger
Paperback, 125 pagina’s
Uitgever: Phaidon, Londen
24,95 euro

• Zie ook: www.martinparr.com

Han Schoonhoven