Op zaterdag 13 december verschijnt bij Focus Publishing deel 14 in de reeks Monografieën van Nederlandse fotografen: Oscar van Alphen.
Oscar van Alphen (pseudoniem van Kees Nieuwenhuijzen) begon rond 1955 te fotograferen in aansluiting op wat wel de ‘humanistische traditie’ wordt genoemd: reportagefotografie met veel aandacht voor het menselijke bestaan in al zijn voor- en tegenspoed. Autodidact Van Alphen maakte na het succesvolle Kinderen in de grote stad (1958) in de vroege jaren zestig enkele fotoboeken en werkte in opdracht voor dag- en weekbladen als Het Parool, Vrij Nederland, Nieuwe Revue, De Groene Amsterdammer en Het Vrije Volk. Hij werd toegelaten tot de GKf en raakte allengs meer zichtbaar politiek geëngageerd.
Hij was in 1982 de eerste Nederlandse fotograaf die een boek over de ‘Palestijnse kwestie’ maakte. In de loop der jaren groeide bij hem onvrede over de ontwikkeling van de fotografie in Nederland, zijn eigen werk daarbij inbegrepen. Het gebrek aan debat en theorievorming binnen de discipline zag hij als een zwakte. Dat bracht hem er onder meer toe om literatuur, beeldende kunst en film bij zijn werk te betrekken. Zijn kritische opstelling ten aanzien van eendimensionale opvattingen over fotografie kreeg duidelijk vorm in de publicatie Het moment voorbij (1982). Hierin zette hij zich af tegen het in de fotojournalistiek dominerende ‘beslissende moment’ waarop ‘goede’ foto’s zouden moeten worden genomen
In De oorlogen monteerde Van Alphen foto’s, filmbeelden en gesproken tekst tot een geheel in een ruimtelijke installatie. Terugkijkend, kan zijn ontwikkeling als fotograaf en denker over fotografie worden gezien als een afspiegeling van de veranderingen die met name de (sociaal-) documentaire fotografie in brede zin heeft doorgemaakt in de afgelopen vijftig jaar: van een positie waarin het verslag doen van de maatschappelijke werkelijkheid centraal staat naar een waarin de reflectie op de waarneming zelf en de betekenis van het beeld minstens zo belangrijk zijn
Op zaterdag 13 december zal de monografie gepresenteerd worden in het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam.
240 pagina’s formaat 24,5 x 32,5 cm, genaaid gebonden met stofomslag, full colour ISBN 978 9078811 07 7 prijs 45,00 euro uitgever Focus Publishing BV, Haarlem
Vanaf 31 oktober zal in het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam de installatie De Oorlogen van Oscar van Alphen te zien zijn.
De serie monografieën van Nederlandse fotografen verschijnt op initiatief en met financiële steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds, Amsterdam.