Photoq ontving een brandbrief van Bert Verhoeff over de ernstig bedreigde collega Umida Akhmedova. De Haan en Verhoeff vragen aandacht voor haar precaire situatie en doen een oproep aan alle welwillende lezers van dit webmagazine.
‘De Oezbeekse documentairemaakster en fotojournaliste Umida Akhmedova is hard op weg een psychisch wrak te worden. Sinds februari hangt haar een forse straf boven het hoofd, variërend van drie jaar ‘opvoedingskamp’ tot een half jaar celstraf in een gesloten inrichting. Dit vanwege schending van artikel 139, laster en 140, belediging van het Oezbeekse volk. De beschuldiging luidt dat zij armoede en achterlijkheid laat zien, in een land waar 70% van de mensen onder de armoedegrens leeft is dat kennelijk een misdaad.
Zowel haar door de Zwitserse ambassade gefinancierde fotoreportage uit 2007 Men and Women, from dusk till dawn over het dagelijks leven van dorpsbewoners, als de filmdocumentaire uit 2008 The burden of viriginity over de maagdelijkheidcultus rond het huwelijk zijn de autoriteiten in het verkeerde keelgat geschoten. Het Oezbeekse Agentschap voor Pers en Informatie heeft ergens in 2009, wanneer is niet-openbaar, een zaak tegen Akhmedova aangespannen, zonder dat zij hiervan op de hoogte was.
‘Ik werd in november vorig jaar bij de regionale afdeling van Binnenlandse Zaken op het matje geroepen.’ vertelt Akmedova als ik haar in de hoofdstad Tashkent ontmoet. ‘De kolonel van dienst lichtte mij in dat ik in februari moest voorkomen, ik wist van niets! Hij bleef maar vragen waarom ik juist de donkere kant van Oezbekistan liet zien. Ik antwoordde dat ik etnografisch werk, de man kende dat woord niet eens.’
Akhmedova (55) is een fiere en buitengewoon geestige vrouw, maar ondanks haar sterke persoonlijkheid is het duidelijk dat de voortdurende spanning zijn tol eist. Want hoewel de rechter haar niet veroordeelde is zij wel schuldig verklaard en kan zij ieder moment opgepakt worden. De enigereddingsboei voor Akhmedova is internationale aandacht. Die is er dan ook, van Amnesty International en Human Rights Watch, van buitenlandse collega’s en in Rusland, Kopenhagen en Bilbao zijn exposities van haar werk te zien.
Niettemin blijft voortdurende aandacht voor haar zaak van levensbelang. We willen Umida naar Nederland uitnodigen en haar indringende reportages op een mooie plek tonen met zoveel mogelijk publiciteit. Niet alleen zijn haar foto’s prachtig, daarmee zou ook het tot voor kort onbekende Centraal Azie ‘in de picture’ komen. Zodat Nederland weet hoe het er in deze explosieve regio aan toegaat.
Welke collega-journalisten willen zich inzetten om het lot van Umida Akhmedova (en met haar zoveel anderen wier levens bedreigd worden)
onder de aandacht te brengen? U kunt ons helpen met een (kleine) financiéle bijdrage of (groot) baanbrekend idee. Mail of bel ons!’
mail: olgakhana@yahoo.com
telefoon: 06 48319177
Olga de Haan, ism Bert Verhoeff
Olga de Haan werkt sinds 10 jaar in Centraal Azie aan reproductieve
gezondheidsprojecten, Bert Verhoeff reisde in 2009 met haar mee naar
Kyrgyzstan en Tajikistan voor het maken van een fotoreportage
Meer foto’s en informatie over Umida Akhmedova: http://cpj.org