Maandag wijdde het dagblad Trouw een lang achtergrondartikel aan de balans in de berichtgeving over de oorlog in Libanon. Vijf verslaggevers ter plekke geven commentaar op de mogelijke valkuilen voor journalisten die proberen een objectief verhaal te maken.
Jeroen Oerlemans, fotograaf voor De Groene en het AD, was op vakantie in Libanon: ‘Ik was met mijn vriendin in Libanon om haar te laten zien hoe mooi en rustig het land is. Maar dat gelooft ze nu nooit meer. We waren net twee dagen in Beiroet toen Israël de eerste bommen gooide.’ Hij merkte dat er doorzichtig werd gemanipuleerd: ‘Zoals met de enorme bomkraters. Totale verwoesting met daarop één glimmend kinderfietsje zonder stof of viezigheid. Dat is zo opzichtig gedaan, dat fotografeer ik toch. En dan stuur ik het door onder de kop ’propaganda’. Oerlemans laat de ontwikkelingen een tijdje op zich in werken om pas daarna (te proberen) de essentie te fotograferen.
Peter Speetjens, correspondent voor Trouw en woonachtig in Libanon, maakt zijn eigen afwegingen: ‘De grondregel van nieuws schrijven is dat je objectief bent. Terwijl ik merk dat ik mooiere stukken maak als ik mijn emoties wel een beetje mee laat werken in wat ik doe. In nieuwsberichten kan dat niet, maar in reportages en op mijn weblog doe ik het wel.’
Conny Mus van RTL Nieuws praat het liefst met ‘gewone mensen’ in plaats van allerlei woordvoerders. Bij het maken van zijn ‘items’ werkt hij al een jaar of vijftien niet meer met lokale camerateams: ‘Een Israëlische cameraman of editor zal altijd proberen om je reportage te beïnvloeden. Dat heb ik vaak zat meegemaakt. Dan wilden ze bepaalde beelden niet in de reportage verwerken of bepaalde situaties niet filmen. Ik heb de afgelopen maand met een Europees team gewerkt. Dat ging prima.’
Daisy Mohr woont sinds vijf jaar in Libanon en werkt voor het Algemeen Dagblad en RTL. Zij maakt liever gebruik van een locaal productieteam: ‘Ze kennen RTL Nieuws niet en weten dus niet hoe het programma in elkaar zit. Maar het was vooral een voordeel. Ik ben behoorlijk blond en als er vier van die blonde koppen aan komen lopen, schrikt dat mensen af. Nu was ik de enige in de groep die opviel.’
Hans Jaap Melissen van de Wereldomroep en Radio 1 stelde vast dat Hezbollah misbruik maakte van de status van de pers: ‘Als journalisten rijden we altijd in een witte auto, omdat we er groot ’PERS’ op kunnen zetten. Bovendien rijden hulporganisaties ook in witte auto’s, dus dat is handig als je een keer bij een konvooi wilt aanhaken. Hezbollah had al snel in de gaten dat zo’n mooie witte auto met grote persletters erop een handige manier was om spullen te vervoeren. Ik heb een paar keer bijna mijn hand opgestoken omdat ik dacht dat er collega’s aankwamen. Ik had zoiets nooit eerder meegemaakt; ik vond het buitengewoon schandalig. Hezbollah bracht óns in gevaar, terwijl wij er waren om ons werk te doen.’
• Lees het hele verhaal bij: www.trouw.nl