Over Do en One Wall Away

Rond de feestdagen bezorgde tante pos een viertal publicaties op het bureau van Photoq. Vandaag kijken we naar twee zeer persoonlijke uitgaven: Do van Cristien Jaspars en One Wall Away van Jan Theun van Rees. Morgen bespreken we twee documentaire publicaties.
‘Do’ was de koosnaam van Armando Baag, de geliefde van de fotografe Christien Jaspars. Nadat hij in 2001 overleed, maakte Jaspars een groot aantal opnamen van hun favoriete plekken in Nederland, Suriname en Afrika. Do, dat aan Armando is gewijd, bevat zo’n zestig beelden, waarvan het overgrote deel met een pinhole-camera tot stand kwam. Bij het werken met een ‘pinhole’ maak je gebruik van lange belichtingen. Binnen dit project is het verstrijken van de tijd een groot thema: tijd van leven, het verloop van een rouwproces.

De wat rafelige, sfeervolle beelden die in de camera ontstonden vormen samen een uiterst persoonlijk, poëtisch verhaal. Soms zijn de foto’s zwanger van al te simpele symboliek en kun je niet langs de schedels en ander menselijk gebeente kijken. Maar vaak spreekt er aanvaarding uit en hoop die manifest wordt in de blik van een Afrikaans kind.

Christien Jaspars (1964) fotografeert in Afrika (Mali) en Nederland. Zij maakt gebruik van het hele scala van het medium, van geësceneerd tot documentair. In 2001 behoorde ze tot de prijswinnaars van World Press Photo. Zij is aangesloten bij Panos, een klein kwaliteits-persbureau.

Do
fotografie: Christien Jaspars
met een gedicht van Harold Pinter
hardcover, 17 bij 20,5 com, 68 pagina’s, zo’n 60 foto’s in duotone
uitgever: Aurora Borealis
prijs: 24,50 euro

• Voor beknopte informatie over en een beeld uit Do zie: www.noorderlicht.com

De publicatie van One Wall Away kwam eveneens tot stand ten gevolge van een particuliere preoccupatie, zij het een aanmerkelijk minder dramatische dan bij Jaspars. De Amsterdamse beeldend kunstenaar/fotograaf Jan Theun van Rees fotografeerde verborgen, voor de meeste mensen ontoegankelijke, ruimten van monumentale gebouwen in Chicago.

We zien zolders met daklichten, tongewelven, tunnels en trappen, verwarmings- en electrische installaties en veel glas-in-lood ramen (die normaal uitsluitend vanaf de buitenkant zichtbaar zijn). Het rondlopen op dergelijke plekken roept iets jongensachtigs op: je beeldt je in dat het ‘verboden’ plekken zijn, waar slechts een hoogst enkele keer een koster of een electricien iets repareert en zich dan zo gauw mogelijk uit de voeten maakt. Veel van deze locaties komen in aanmerking voor de volgende Batmanfilm.

Van Rees heeft een zwak voor dit soort verborgen plaatsen en fotografeert ze al jaren. Tijdens een tentoonstelling in het Chicago Cultural Centre kreeg hij zijn ‘lucky break’. Hij ontmoette de verzamelaar Bos Wislow, directeur van het bedrijf US Equities. Die gaf hem de opdracht bijzondere plekken in Chicago te fotograferen. Eén en ander leidde tot een tentoonstelling in het Museum of Contemporary Photography in Chicago en deze publicatie.

Het is een sjiek boek geworden, met een wat malle kronkel. Op de achterzijde van elke foto plaatste Van Rees een ‘nabeeld’: dezelfde foto op gelijk formaat in spiegelbeeld, maar dan uitgebleekt. De fotoreeks is niet zonder charme, ze heeft naast bovengenoemde mysterieuze ook zeker beeldende kwaliteit. De liefhebbers van jongensavonturen en architectuur moeten het maar eens bekijken.

Han Schoonhoven

One Wall Away, Chicago’s Hidden Spaces
fotografie en concept: Jan Theun van Rees
inleiding: Rod Simmons
gebonden, 31 bij 31 cm, 108 pagina’s, 94 (47) foto’s in kleur
uitgave: US Equities Realty Chicago
prijs: 49 euro

• Voor informatie over dit project, zie: www.onewallaway.com