Overijssel 1938-1970 en Amsterdam 1905-1913

Het eindresultaat van twee nostalgische projecten zijn de boeken Overijssel in kleur 1938-1970 en Amsterdam een eeuw geleden. Voor ‘Overijssel’ verzamelde Peter Leeuwen kleurenopnamen uit die provincie. Het Amsterdamse boek is door Peter Scherpenisse samengesteld uit archiefbeelden van zijn grootvader J.L. Scherpenisse.
800 kleurenafbeeldingen over 100 steden, dorpen en buurtschappen in Overijssel bevat het boek. De Almelose beeldend kunstenaar en fotograaf Peter Leeuwen verzamelt al een kleine twintig jaar kleurendia’s, amateuropnamen van het dagelijks leven in Nederland en de rest van de wereld. Bij de voorbereidingen van zijn boeken over Almelo, Hengelo, Enschede en Zwolle trof hij veel opnamen aan die elders in de provincie waren gemaakt. De reden van de begindatum van zijn selectie is duidelijk: in 1938 kwamen de eerste diafilms op de markt. De einddatum wordt niet uitgelegd, mogelijk werden er steeds minder diafilms verkocht en blijkbaar heeft Leeuwen een uitgesproken voorkeur voor dat soort opnamen.

Met de hulp van historische verenigingen, gemeentebesturen en (nabestaanden) van fotoclubleden verwierf hij duizenden beelden en tekstbijdragen. De uiteindelijke selectie biedt een kleurrijk beeld van bijvoorbeeld het turfsteken in Engbertsdijkveen, een paasvuur in Denekamp, de Dinkel bij Lutterzand, een treinongeluk in Oldenzaal, een knalrode tractor op een schuit in Giethoorn, het oogsten van de haver bij Rhaan, de metaal in Hengelo, de textiel in Enschede, Overijsselse landschappen en boerderijen.

Amsterdam een eeuw geleden bestaat uit ongeveer 120 foto’s voorzien van beknopte bijschriften. De samensteller ordende de beelden onder de hoofdstukken ‘Beroemde plekken’, ‘Veranderingen in de stad’, ‘Economische omstandigheden’, ‘Infrastructuur en mobiliteit’, ‘Beroepen’, ‘Communicatie’, ‘Sociale omstandigheden’, ‘Vrije tijd en cultuur’ en ‘Amsterdam en de Oranjes’. Johannes Leendert Scherpenisse (1888-1966) heeft tussen 1905 en 1913 een groot aantal opnamen gemaakt. 835 glasnegatieven zijn gedigitaliseerd en opgenomen in de beeldbank van het Amsterdamse stadsarchief. De beelden van Scherpenisse hebben niet de fotografische kwaliteit van zijn voorganger Jacob Olie en zijn tijdgenoot Bernard Eilers, maar bieden een aardig tijdsbeeld. Zijn aandacht ging vooral uit naar de dynamiek van het straatleven, zo fotografeerde hij meerdere Amsterdamse markten.

Overijssel in kleur 1938-1970
samenstelling: Peter Leeuwen
gebonden, 24 x 30cm, 195 pagina’s, met 800 afbeeldingen in kleur
uitgave in eigen beheer
prijs: 29,95 euro

De gelijknamige tentoonstelling is nog tot en met 11 januari 2009 te zien in het Historisch Centrum Overijssel, Eikenstraat 20 (ingang om de hoek) in Zwolle

Voor foto’s uit dit boek, zie: www.fotoarchief.nu

Amsterdam een eeuw geleden
samensteller: Peter Scherpenisse
gebonden, 25 x 25 cm, 144 pagina’s, zo’n 120 foto’s in zwart-wit
uitgeverij Terra Lannoo
prijs: 24,95 euro

Voor foto’s van Scherpenisse, zie: beeldbank.amsterdam.nl