Poëtische portretten uit de betonnen voorstad

Ruim drie jaar werkte fotografe Ilse Frech aan haar project over jonge vrouwen in de Banlieues, de geplaagde voorsteden van Parijs. Het resultaat is tijdens de afgelopen editie van Paris Photo in het Institut Néerlandais geëxposeerd. Bij die gelegenheid werd ook het boek gepresenteerd: I Am – Paradox Indentity.
De vrouwen die Frech goed leerde kennen, interviewde en fotografeerde, dragen volgens Habiba Mahany, één van de twee inleidsters, een drievoudig identiteitsvraagstuk met zich mee. Ze moeten hun positie bepalen als jong-volwassen vrouwen, als leden van gezinnen met twee culturen en als bewoonsters van de voorsteden. Mahany die ook binnen een gemengde cultuur in de voorstad opgroeide, meent dat die situatie je kan verrijken. Kennis van twee verschillende culturen en dubbeltaligheid bieden de mogelijkheid een ‘bredere’ identiteit op te bouwen.

De fotografe heeft de jonge vrouwen met groeiende sympathie geportretteerd: op straat en soms tijdens hun werk, maar voornamelijk bij hen thuis. Het vertrouwen en de intimiteit worden manifest in de beelden, de poses zijn ontspannen. Uit de soundbites die ze voor het boek selecteerde, blijkt dat de geportretteerde meisjes en vrouwen zich bewust zijn van hun bijzondere positie, dat ze er over nadenken en keuzen maken. In een aandoenlijke epiloog doet Frech beknopt verslag van de huidige situatie van deze vrouwen.

Ilse Frech (1972) groeide op in Amsterdam als dochter van een Macedonische moeder en een Nederlandse vader. Ze studeerde fotografie aan Koninklijke academie in Den Haag en vervolgens aan de tweede fase van de academie St. Joost in Breda. In 2003 werd zij door een internationale jury geselecteerd voor de Joop Swart Masterclass van World Press Photo. Zij fotografeerde kinderen met H.I.V. in Moskouse ziekenhuizen en maakte reportages over vluchtelingen in voormalig Joegoslavië. Voor M, het magazine van NRC Handelsblad schreef en fotografeerde Frech over haar Macedonische familie, die vanwege de oorlogsdreiging in hun geboorteland naar Tsjechië is geëmigreerd. Met een serie over het Russische Staatscircus – gepubliceerd door Trouw – won zij een eerste prijs bij de Zilveren Camera. Sinds 2002 werkt zij regelmatig voor de Volkskrant.

I Am – Paradox Identity bestaat uit zes beeldkaternen van vier losse dubbelzijdig bedrukte pagina’s. De foto’s worden vooral als spread gepresenteerd. In het zevende katern zijn karakteristieke citaten uit de interviews opgenomen. De katernen zijn verzameld in een kartonnen omslag met aan de buitenkant twee grote portretten en aan de binnenkant twee inleidende teksten en de verantwoording van de fotografe. Deze vormgeving vergt enige behoedzaamheid van de kijker, maar heeft ook een voordeel: de eigenaar kan zijn favoriete foto (van 34 bij 48 centimeter) inlijsten. En wanneer je twee exemplaren zou aanschaffen, kun je de gehele serie naar eigen inzicht ophangen.

Frech is er met I Am – Paradox Identity in geslaagd een gecompliceerd thema samen te vatten in fraaie beelden en kernachtige uitspraken. De portretten vertellen, in combinatie met beelden van de weerbarstige architectuur en details in de interieurs, een ontroerend verhaal, een sage van jonge, moedige vrouwen die hun plek onder de zon vinden.

I Am – Paradox Identity
foto’s, interviews en epiloog: Ilse Frech
teksten: Leïla Sebbar en Habiba Mahany
grafische vormgeving: Mevis & Van Deursen
116 pagina’s, 34 bij 24 centimeter, ongeveer 60 foto’s in full-color
uitgever: episode publishers
twee edities, frans- en engelstalig
prijs: 32,50 euro

Enige representatieve beelden ut de serie zijn te zien op: www.ilsefrech.com