Over het werk van Roman Vishniac, de fotograaf die het joodse leven in Europa van voor de Tweede Wereldoorlog op onnavolgbare wijze vastlegde, ontstaan nieuwe inzichten. De ene is dat hij het niet altijd nauw nam met de werkelijkheid. De andere dat een groot deel van zijn werk, ondanks de grote artistieke kwaliteit, tot nu toe onbekend is gebleven.
Een voorbeeld van dat laatste is de foto boven dit artikel, waarop we drie joodse mannen op klompen in Werkdorp Wieringen poserend zien werken. De foto is gemaakt in 1939 en was nooit eerder gepubliceerd tot dit weekeinde. Werkdorp Wieringen was een plek waar in de jaren dertig gevluchte joden agrarisch werk konden leren, met name om daarna in Palestina aan het werk te gaan. Het dorp werd in 1941 door de Duitse bezetter gesloten. Van de 300 aanwezigen werd de helft afgevoerd naar concentratiekampen.
Een aantal nieuwe inzichten in het werk van Vishniac, die met zijn boek A Vanished World een sterk stempel heeft gedrukt op hoe wij tegenwoordig terugkijken op het dagelijks leven van de joden in Oost-Europa van voor 1940, is te lezen in het New York Times Magazine. Het archief van Vishniac is in beheer bij het International Center for Photography dat het werk bestudeert.
Daariut blijkt dat Vishniac op zijn minst af en toe een loopje heeft genomen met de werkelijkheid, met name door het maken van onjuiste bijschriften bij enkele foto’s uit A Vanished World.
New York Times Magazine: A Closer Reading of Roman Vishniac
Zie ook de bijbehorende slideshow
En de lezersreacties twee weken later: Letters: A Closer Reading of Roman Vishniac
Meer over Werkdorp Wieringermeer op de site van de protestans-christelijke basisschool De Zaaier