Rook in je ogen

Het was de laatste avond dat er in de horeca gerookt mocht worden. Een logisch moment voor de presentatie van Smokin’ Boys Smokin’ Girls, het boek en de tentoonstelling van Martijn van de Griendt.
Het is een nare gewoonte, roken. En het schijnt erg ongezond te zijn. Het is eigenlijk vreemd dat ze nog bestaan, die rokers. Iedere roker heeft een verhaal over het opsteken van de eerste sigaret. Die eerste smaakt altijd smerig. En toch zetten ze door, de jongens en de meisjes van 12, 13, 14 jaar. Omdat het spannend is, want je ouders doen er zo krampachtig over. Omdat het een symbool is van gedeelde vriendschap. Omdat een sigaret iets met je doet dat moeilijk te beschrijven valt, iets dat je zelf in de hand hebt. En omdat het stoer en sexy is om te roken, want dat blijkt wel uit het grootste deel van de films die vanuit Hollywood de weg naar onze bioscopen en tv’s vindt.

Tussen 1999 en 2008 fotografeerde Martijn van de Griendt (Einhoven 1970) honderden rokende jongeren. De fotograaf heeft een fascinatie met de jeugd, het is één van zijn favoriete onderwerpen. Hij werkt voor publicaties als Intermediair, Oor, HP/De Tijd en NRC Handelsblad. Van de Griendt fotografeert jongeren bij school, op feesten, in clubgebouwen, bij concerten of gewoon op straat. Hij heeft blijkbaar de gave razendsnel hun vertrouwen te winnen, want de meisjes en jongens kijken veelal onbekommerd in of langs de lens van zijn kleinbeeldcamera. De opnamen zijn van dichtbij gemaakt, soms speelt de achtergrond een beetje mee, maar meestal niet (in die zin is de bovenstaande foto een uitzondering). Het overgrote deel van de foto’s is in het boek als ‘spread’ afgedrukt.

Van de Griendt portretteerde rokende jongeren in Australië, Canada, Groot Brittannië, Frankrijk, Polen, de Verenigde Staten en Nederland. Nationale verschillen lijken er niet zo veel toe te doen. Het gaat vooral om de persoonlijke stijl, de kleine details. Wanneer je wat langer naar de kleurrijke beelden kijkt, zie je dat de één een nagelbijter is, een ander juist keurig gemanicuurd. Een jong Australisch stelletje draagt in hun halzen de afdrukken van een innig moment. Piercings, littekens, haar en make up, het is allemaal met een grote directheid in beeld gebracht.

In de galerie hangen een aantal forse afdrukken uit deze serie. In het aanpalende café-restaurant is een uitgebreide diaserie te zien. Zoals te doen gebruikelijk zijn die foto’s over enige weken weer weg, maar het boek is er dan nog. Ook over tien jaar, wanneer die jongeren er waarschijnlijk heel anders uitzien. Benieuwd of ze dan nog roken.

<i><b>Han Schoonhoven</i></b>

De foto’s (en het boek) zijn tot en met 16 augustus op vrijdag en op afspraak te bekijken in Lux Photo Gallery, Gebouw het Sieraad, Postjesweg 1, Amsterdam.

Smokin’ Boys Smokin’ Girls
foto’s: Martijn van de Griendt
tekst: Marcel van Roosmalen
paperback, 16,5 bij 23 cm. + 150 pagina’s, ongeveer 70 foto’s in full color
uitgever: Mets en Schilt
prijs: 29,90 euro

Er zijn twee edities van 25 exemplaren met een analoge print van 24 bij 30 cm beschikbaar. Boek en print samen kosten 100 euro.

Zes foto’s uit het boek zijn te zien op www.luxphotogallery.com

Foto’s (en filmpjes) uit de serie zijn te zien op Van de Griendt’s site www.effekieken.nl