Ruzie tussen Noorderlicht en Dutch Doc genomineerden

Directeur Ton Broekhuis heeft zich woensdag de woede op de hals gehaald van een aantal genomineerden voor de Dutch Doc Award. Hij stuurde een persbericht rond met stevige kritiek op de organisatie. Gevolg is nu dat een geplande tentoonstelling van de genomineerden in de Groningse galerie van Noorderlicht wellicht niet doorgaat, maar in elk geval het werk van Rob Hornstra, Gertjan Kocken en Stefanie Grätz (winnares Experiment/Innovatie prijs) moet ontberen.
Broekhuis verwijt in zijn persbericht de intendant documentaire fotografie bij het Fonds BKVB dat zij gekozen heeft voor nauwe samenwerking met Fotodok, en niet met een meer ervaren organisatie als Noorderlicht.

Rob Hornstra zegt in de Volkskrant: ‘Kritiek mag je uiten, natuurlijk. Maar hier kan ik me helemaal niet in vinden. Daarom heb ik me teruggetrokken.’

Intendant Annelies Kuiper zegt dat ze hoopt dat de partijen snel om de tafel kunnen om het probleem op te lossen.

De Volkskrant: Rumoer rond nieuwe fotoprijs door ‘kwetsend’ persbericht

Hieronder het persbericht van Noorderlicht:

PERSBERICHT 1 juni 2010

NOORDERLICHT HEKELT FOTOGRAFIEBELEID FONDS BKVB

Met vreugde vernam Noorderlicht vorig jaar dat het Fonds voor beeldende kunsten, vormgeving en bouwkunst (BKVB) voornemens was de vaderlandse documentaire fotografie een zetje in de rug te geven. En wel middels een significante financie?le injectie. Maar die vreugde maakte plaats voor zorg, toen de invulling van het voornemen duidelijk werd.

Terwijl van het BKVB primair een faciliterende rol mag worden verwacht, is per 1 mei 2009 een intendant documentaire fotografie aangesteld en de instelling Dutch Doc in het leven geroepen. Daarmee heeft het Fonds BKVB, in strijd met de door de overheid gedicteerde taakstelling, expliciet voor inhoudelijke sturing gekozen. Ondoorzichtig is vooralsnog wat er precies met de beschikbare fondsen gebeuren zal, maar duidelijk is in elk geval dat een substantieel bedrag besteed wordt aan een serie van nieuw ingestelde prijzen (de Dutch Doc Awards), die in samenwerking met Fotodok in Utrecht feestelijk zullen worden uitgereikt. Hiermee is, met grote bezuinigingen op komst, door een externe partij een extra loot aan de fragiele fotografiestam gecree?erd. Die bekostigd zal moeten worden, ook nadat de intendant in 2011 is afgetreden en het Fonds BKVB zich uit de sector heeft teruggetrokken. In plaats van ondersteunend op te treden, is zo een structurele ingreep in het fotografisch veld gepleegd.1 Hetgeen ook blijkt uit het centraal stellen van het thema crisis, binnen een veld van autonome instellingen.

Uiteraard juicht Noorderlicht impulsen toe. Maar de keuze voor Fotodok als partner en expertise- centrum wekt verbazing, temeer daar instellingen met een beduidend grotere staat van dienst, reputatie en inhoudelijke kennis zijn genegeerd. Uiteraard moet er ruimte zijn voor nieuwe initiatieven, maar waarom heeft het Fotomuseum niet de regie gekregen? En waarom is Noorderlicht gepasseerd, mogelijk de instelling die het best aansluit bij de door de intendant geformuleerde doelstelling: ‘het ondersteunen van vernieuwing en experiment, het vergroten van de bekendheid van de Nederlandse documentaire fotografie in binnen- en buitenland en het bevorderen van (kunst)onderwijs en onderzoek op dit gebied.’

Noorderlicht heeft moeite met de onderbouwing van de gemaakte keuze. Of beter: het gebrek aan onderbouwing. De intendant heeft nooit beargumenteerd waarom de bestaande infrastructuur niet zou voldoen. Er is met geen woord gesproken over ontbrekende inhoudelijke of logistieke expertise in het veld. Andersom: nergens wordt aangegeven op welke manier Fotodok zich in haar korte bestaan positief heeft onderscheiden in de huidige infrastructuur. Op welke gronden en vanuit welke meerjarige filosofie is er gekozen voor de Benjamin?

Nieuwe impulsen met een groot financieel volume dienen te worden getoetst aan ree?le criteria. Ook ligt het niet voor de hand een centrale infrastructuur op te tuigen, terwijl de bemoeienis van het BKVB vooralsnog een horizon van twee jaar heeft. Logischer is het vormen van gedecentraliseerde allianties, waarbij de stimulans gefocust wordt op meerdere bewezen kwaliteitsinstellingen. Instellingen die ook na 2011 continui?teit kunnen garanderen.

Bovendien doet zich nu het curieuze geval voor van de nominaties voor de Dutch Doc Awards, zoals bepaald door een internationale jury. Een groot deel van de genomineerden heeft haar project in samenwerking met Noorderlicht gerealiseerd (Jeroen Kramer en Mathieu Keuter), werkt momenteel met Noorderlicht samen (Guus Rijven) of heeft recent werk bij Noorderlicht tentoon kunnen stellen (Anoek Steketee, Stefanie Gra?tz, Willem Popelier). En wat te denken van de wijze waarop het werk van PhotoQ, al jaren de? website voor fotografienieuws, middels dutch- doc.nl wordt gedubbeld? Het roept de vraag op wat er vernieuwend is aan het via een omweg bekronen, vertonen of kopie?ren van het al bestaande.

Ton Broekhuis
Directeur Noorderlicht

1) Overigens is een soortgelijke interventie in het theaterveld door het huidige Fonds Podiumkunsten (voorheen NFPK) door de theaterwereld zelf van tafel geveegd.

P.S: Prijzen zijn leuk, maar foto’s zijn voor Noorderlicht belangrijker dan plaquettes, boeketten en feestjes. Vandaar dat we een collegiale uitnodiging hebben doen uitgaan naar Dutch Doc om het werk van alle genomineerden voor een breed publiek te tonen. Niet in feestelijk Utrecht, maar in Groningen, een stad met een rijke traditie op het gebied van documentaire fotografie. Deze tentoonstelling zal van 2 juli tot 8 augustus te zien zijn in de Noorderlicht Fotogalerie.

PhotoQ Discussie:
Annelies Kuiper: Ieders hoop
Marc Prüst: Bredere aandacht

PhotoQ Nieuws:
Dutch Doc Award voor Jeroen Kramer