Het bescheiden boekje Schemertijd – Opgroeien met Zuid-Afrika komt voort uit een langdurig fotografisch onderzoek op de rauwste plekken van Johannesburg in Zuid-Afrika. Jodi Bieber biedt een indringende blik op de jongeren die opgroeien aan de rafelranden van een maatschappij met een moeilijke geschiedenis.
Voor Schemertijd fotografeerde Jodi Bieber tien jaar in het Zuid-Afrika dat zij als blank kind uit de middenklasse niet kende. Ze werd in die andere wereld geintroduceerd door David Jakobie en Rosie. David was een negentienjarige jongen uit de bevolkingsgroep die wordt aangeduid met de term ‘poor whites’. Met de buit van zijn diefstalletjes bekostigde hij zijn drugsgebruik. Rosie, een lid van de jeugdbende de Fast Guns, was aanvankelijk zeer verbaasd dat Bieber zich in haar buurt waagde zonder kogelvrij vest en gewapende escorte.
Deze contacten maakten het mogelijk dicht bij de mensen, de vrienden en bekenden van David en Rosie, te komen. Bieber fotografeerde hun ‘struggle for live’: het gedoe met wapens, het drank- en drugsgebruik, de onderlinge loyaliteit. Het is een verhaal over keihard bende-geweld in een buurt met gebroken gezinnen, prostitutie en kindermishandeling.
Daarnaast ontmoette ze kinderen die ondanks alles bleven werken aan een betere toekomst. Ze bezocht instellingen die mishandelde en verwaarloosde jongeren opvangen, waar HIV-geinfecteerde kinderen worden verpleegd en zo mogelijk worden ondergebracht in pleeggezinnen. Bieber was onder de indruk van de muziekacademie van Johnny Mekoa waar minder bevoorrechte jongeren hard werken om hun dromen te realiseren.
Jodi Bieber (1966) studeerde aanvankelijk marketingmanagement. Maar ze zag niets in dat werk en maakte de overstap naar de fotografie. Dat was in september 1993, een half jaar voor de eerste democratische verkiezingen in haar geboorteland. Ze ontwikkelde een dynamische stijl van fotograferen die aan het werk van Eugene Richards doet denken. Bieber maakte series in Afrika, Pakistan, Iran en Irak. Haar werk is inmiddels vele malen bekroond en wordt wereldwijd geexposeerd.
Het boek verschijnt tevens in Zuid-Afrika, Groot-Brittannië, Frankrijk en Italië en wordt vanmiddag, 18 mei, gepresenteerd in Galerie 23 in Amsterdam.
Daar zijn nog tot en met zondag 21 mei zestien foto’s uit het boek te zien.
Schemertijd – Opgroeien met Zuid-Afrika
fotografie en teksten: Jodi Bieber
vormgeving: Victor Levie
uitgever: Mets & Schilt
gebonden, 15 bij 20 centimeter,
120 pagina’s met 60 foto’s in duotone
prijs: 25 euro