Toegang tot alle lagen in de Burundische samenleving

Wat is het toch dat het fragiele Only in Burundi zo’n aantrekkelijk fotoboek maakt? Weten fotografie Anaïs Lopez en schrijfster Eva Smallegange het echte Afrika in woord en beeld vast te leggen? Het echte Afrika valt helemaal niet vast te leggen. Dat kunnen Afrikaanse fotografen niet, net zoals Nederlandse fotografen het echte Nederland niet vast kunnen leggen. Toch roept Only in Burundi het gevoel op dat je je als lezer/kijker midden in het hart van een Afrikaans land begeeft.
Burundi in dit geval. Een land dat net als buurlanden Kongo en Rwanda een bloedige geschiedenis kende die aanleiding was voor vele fotoboeken (veelal zwart-wit) waarin de ‘beestachtigheid’ van die oorlogen tot in detail werden getoond, met als artistiek en documentair hoogtepunt The Silence van Gilles Peress.

Only in Burundi gaat niet over de burgeroorlog, althans niet in de eerste plaats. Uiteraard wordt er gerefereerd aan het conflict dat officieel vijf jaar geleden tot een einde kwam. Veelal worden boeken uit deze regio volgestampt met clichématige beelden. Hoewel ook Only in Burundi beelden bevat van soldaten, landschappen vastgelegd door de gebroken autoruit, details van lemen muren en schilderingen, kiezen Lopez en Smallegange voor een fijnere aanpak. Hun boek gaat niet zozeer over oorlog, maar over machtsverhoudingen die vervolgens op een ogenschijnlijke speelse, maar subtiel en overtuigende wijze worden getoond. In Only in Burundi worden we er haarfijn op gewezen dat de machtsstructuren in Burundi (Afrika) anders waren, zijn en blijven dan de structuren waaraan wij in Europa gewend zijn.

De makers hebben daarbij wijselijk gekozen voor een hoofdpersoon die het verhaal draagt. Dat biedt houvast in een complex verhaal. Deze hoofdpersoon, Koky, heeft contacten in alle lagen van de samenleving en verschaft de lezer daarmee toegang tot alle lagen in de Burundische samenleving. Het boek doet verslag van een door Koky gestuurde reis waarin vele ontmoetingen plaatsvinden, van vrienden die zich onder op de sociale ladder begeven tot aan de president van het land. Aan de hand van alle ontmoetingen wordt een sfeervol beeld geschetst van wat er voor nodig is om in deze samenleving overeind te blijven. Punt is dat wanneer je hier iets gedaan wil krijgen, je aangewezen bent op de juiste connecties. Wat daar aan contacten en sociale investeringen voorafgaan gaan, maken foto’s, tekst en niet te vergeten prachtige vormgeving op een zowel grappige als pijnlijke wijze duidelijk.

Only in Burundi
Fotografie Anaïs Lopez
Tekst Eva Smallegange
Softcover
148 x 192 mm
264 pagina’s
self-published, 2013
ISBN 978-90-820761-0-3

www.anaislopez.nl