Dat De Donkere Kamer een succesformule is in Rotterdam blijkt wel uit het gegeven dat de alweer vijfde editie van afgelopen woensdagavond 11 februari 2015 binnen vijftien minuten uitverkocht was. De fotogenieke Maasstad heeft blijkbaar behoefte aan een avondvullend programma met korte presentaties, interviews en discussies op het gebied van fotografie.
– Verslag door Lindy Kuit
Terwijl de laatste bezoekers een stoel in de grote zaal van LantarenVenster zoeken, verschijnt presentator Edie Peters (hoofdredacteur PhotoQ) op het podium. Overigens zonder zijn sidekick Lars Boering (directeur De FotografenFederatie). “Wegbezuinigd”, luidt Peters’ laconieke verklaring. Gelukkig heeft de organisatie een geschikte vervanger gevonden in de Rotterdamse fotograaf en filmmaker Carel van Hees.
Een korte ronde met actuele ontwikkelingen binnen de Rotterdamse fotografiewereld volgt. Zo maakt het publiek kennis met het nieuwe fotografiefestival PHTFR (16-19 juli), met de openbaar toegankelijke en door Van Hees als ‘zeer hedendaags’ bestempelde tentoonstelling Out There (tot 8 maart) en met Carina Hespers kostbare project en ‘kunstwerk in boekvorm’ Like a Pearl in my Hand. Terwijl Christine Fürst het podium verlaat na een kort item over Instawalk010, bereidt de eerste pitcher zich voor.
De sociologe en fotografe Liza van der Stock vraagt in enkele minuten om aandacht en uiteraard een financiële bijdrage voor haar fotoseries over vrouwen(on)rechten. Schrijnende foto’s van Tanzaniaanse sekswerkers verschijnen op het brede bioscoopscherm; visuele sociologie in optima forma.
In het kader van de tentoonstelling Rotterdam in the Picture | 175 jaar fotografie in Rotterdam neemt vervolgens Joop de Jong plaats op het podium. In opdracht van het Nederlands Fotomuseum ploegde hij openbare, maar ook privé-archieven door op zoek naar “het beeld dat de stad graag van zichzelf wil laten zien.” Dit onderzoek leidde tot een omvangrijke tentoonstelling die nog tot 17 mei 2015 te zien is. Of De Jong een zekere ‘Rotterdamse school’ binnen de documentairefotografie heeft kunnen ontdekken? Niet zo zeer, luidt zijn antwoord. Eerder ontdekte hij een liefde voor de stad als grootste gemene deler, iets waar fotografen op diverse wijzen uitdrukking aan hebben gegeven.
Na de tweede pitch van Mathijs van Oosterhoudt over de zelfbouwcamera verschijnt Renate Beense om met de presentatoren te praten over haar vader, fotografie en vrijheid. Naar aanleiding van een opmerking van haar zus – “Je lijkt op je vader” – startte de fotografe met het maken van de fotoserie Gewoon Pa. Dit visuele onderzoek leidde tot ontwapenende foto’s van een excentrieke man met een ietwat naargeestige kat in een rommelig huis. Pa Beense, getooid met een bruine cowboyhoed, blijkt op een van de voorste rijen te zitten en fotografeert op zijn beurt trots de momenten waarop zijn dochter aan het woord is.
De derde en laatste pitch wordt ingevuld door Romi Tweebeeke die stelt dat “we allemaal ouder willen worden, maar niet ouder willen zijn.” Om het ouder zijn te nuanceren, fotografeert zij de koddige ouderen van het Danspaleis, een project waar zij uiteraard geld voor nodig heeft.
Historicus Lennart van Oudheusen is de laatste gast voor de pauze en vertelt over zijn werkzaamheden voor Saricon B.V. Voor dit Sliedrechtse bedrijf stelt hij risicogebieden in Rotterdam vast waar niet-ontplofte bommen uit de Tweede Wereldoorlog kunnen liggen aan de hand van luchtverkenningsfoto’s en zogenaamde strike-foto’s van de geallieerden. Een interessant project dat de veelzijdigheid en toepasbaarheid van fotografie laat zien.
Na de pauze is er kort aandacht voor het moeizaam functionerende Aleppo International Photo Festival en praat fotografe Anne Geene met Peters over flora & fauna, categorisering en het tijdschrift Salvo.
Dan staat de tweede helft van de avond vrijwel geheel in het teken van de man die bijna geen introductie behoeft: Anton Corbijn. De in Strijen, Hoogland en Groningen opgegroeide fotograaf en regisseur begon met het fotograferen van muzikanten om dichter bij het podium te komen, om dichter bij een wereld te komen die vrijer was dan hij gewend was. Hoewel hij veel met groepen heeft gewerkt, prefereert hij individuen. Hij waardeert de één-op-één-relatie met de persoon voor zijn camera en de karakteristieke foto die daaruit voort kan vloeien. Praten over hoe een foto tot stand is gekomen, doet hij liever niet; fotografie is immers uitgangspunt voor eigen gedachtes en gevoelens.
Corbijn toont zich – om de woorden van Carel van Hees te gebruiken – een sterke gozer die tegelijkertijd broodnuchter en kritisch is. Hij waardeert het komende retrospectief Hollands Deep in het Gemeentemuseum en de daaraan gelieerde tentoonstelling 1-2-3-4 in het Fotomuseum Den Haag, maar blijft zich als autodidact aan zijn tekortkomingen herinneren. Hij is een begaafd fotograaf met een dikke huid die constant een balans lijkt te zoeken tussen het verwerken van kritiek en het ontvangen van lof.
Peters en Van Hees ronden het gesprek met Corbijn af, feliciteren Liza van der Stock als winnaar van de pitch en de bezoekers verlaten de zaal. Zal De Donkere Kamer #6 deze avond kunnen overtreffen?