Vijf jaar Huis Marseille

Vijf sterretjes straalden er op de shirts van het bedienend personeel tijdens de receptie in Huis Marseille. Vijf sterren in de formatie van het sterrenbeeld Maagd, want onder dat gesternte opende dit prestigieuze museum voor de fotografie in 1999.
• Een kritische bespiegeling van Han Schoonhoven over het verzamelbeleid van Huis Marseille: Nog geen duidelijke koers (2 pagina’s pdf)
• Informatie over de tentoonstelling bij Huis Marseille
• Bekijk een overzicht van de hele collectie van Huis Marseille
• Lees de inleiding van rondleider Dick Breebaart

De locatie van het museum, een fraai herenhuis aan de Keizersgracht, is in de zestiger jaren van de zeventiende eeuw in opdracht van de koopman Isaac Focquier in de zogenaamde Hollands classicistische stijl gebouwd. Focquier dreef handel in het Middellandse Zeegebied en had blijkbaar een bijzondere band met Marseille.

De Mr. J.H. de Pont Stichting, de rechtspersoon die Huis Marseille bestuurt, liet het in de jaren 1997, 1998 en 1999 terugbrengen in haar oorspronkelijke staat. De zandstenen gevel werd gerestaureerd en schoongemaakt. De houten kappen van het voor- en achterhuis zijn onzichtbaar gerepareerd. Het restaureren van het stucwerk uit de eerste decennia van de achttiende eeuw (ook wel ‘bevroren slagroom’ genoemd) kostte vier maanden. Als sluitstuk is de gevelsteen gepolychromeerd en werd de naam ‘Marseille’ in goud aangezet. Na de opening is de reconstructie van het pand vervolmaakt door een monumentale plafondschildering van Jacob de Wit (Apollo, Minerva en de negen muzen uit 1731) en een replica van het houten tuinhuis op hun oorspronkelijke plek terug te brengen.

Het museum kon van start met een collectie van vijftig fotowerken uit de verzameling van de familie De Pont. De directeur Els Barents en conservator Saskia Asser hebben sinds de opening op 18 september 1999 twintig tentoonstellingen gerealiseerd en honderdvijf foto’s aangekocht.

Op 18 september 2004 opende de éénentwintigste expositie, een keuze uit de collectie. De genodigden konden zich laten informeren tijdens rondleidingen van Wim van Sinderen (Fotomuseum Den Haag), Dick Breebaart (Naarden Fotofestival) of Jacqueline Hassink (fotograaf).

Uiteraard mochten de bezoekers ook naar eigen inzicht door de museumzalen dwalen. In die werkelijk schitterende entourage zijn werken te bewonderen van Céline van Balen, Balthasar Burkhard, Jean-Marc Bustamante, James Casebere, Marco van Duyvendijk, Andreas Gursky, Robert van der Hilst, Candida Höfer, Craigie Horsfield, Teresa Hubbard/Alexander Birchler, Axel Hütte, Sarah Jones, Gerald van der Kaap, Marin Kasimir, Carl de Keyzer, Bertien van Manen, Yasumasa Morimura, Vik Muniz, Thomas Ruff, Frank van der Salm, Laura Samsom-Rous, Hannah Starkey, Beat Streuli, Thomas Struth, Wim & Donata Wenders en Edwin Zwakman.

De foto’s zijn, op een enkele uitzondering na, van een imposant formaat. De afwerking, de beste kwaliteit drukken achter museumglas of perspex, is perfect. Erg veel beter kun je fotografie niet presenteren. Waarom wordt ik dan toch overvallen door een gevoel van onbehagen? Uit het voorgaande mag blijken hoeveel energie, geld en vooruit ook liefde er in deze instelling is gestoken. Hoe kan ik in zo’n omgeving nou neerslachtig worden?

Iedereen mag voor een alleszins redelijke entreeprijs of zelfs gratis naar binnen. De ontvangst tijdens de openingen is zeker gastvrij. Je kunt gerust stellen dat Huis Marseille een prachtig geschenk aan alle fotografieliefhebbers is. Maar misschien is het voor mij allemaal te mooi, te af, te gearriveerd. De enige mogelijke reactie lijkt bewondering en je gaat je bijna schuldig voelen wanneer je naar een andere (niet juiste?) emotie neigt.
Photoq ontving na de opening ‘Take Five!’, een fraai boekje over vijf jaar collectioneren en exposeren in Huis Marseille.
Over de collecties, exposities en het boekje begin volgende week meer. Misschien dat nadere bestudering van de collectiecatalogus mij op andere gedachten brengt.

Han Schoonhoven