Iedereen kan op de foto bij Koos Breukel, in principe. Nederlands beste portretfotograaf sluit vooraf niemand om esthetische overwegingen uit. Voor zijn presentaties, zoals nu in het nieuwe Being Dutch, selecteert hij authentieke emoties van de geportretteerden, krachtige composities van hemzelf.
Achterdocht en gelatenheid mogen ook, zolang Breukel en zijn compaan, uitgever Willem van Zoetendaal, menen dat die gemoedstoestand geloofwaardig is. Door deze portretten kan je perceptie over het begrip ‘lelijkheid’ zomaar worden bijgesteld. Het boek omvat beelden van modellen die er door hun genenstructuur of verminking anders uitzien dan we in het dagelijks leven gewend zijn.
Scheelheid of flaporen blijken charmant, rimpels en een pokdalige huid dragen bij aan de persoonlijkheid van het beeld. De eerste paar keer dat ik door het boek bladerde, gebeurde er iets bijzonders. Het viel mij niet meer op dat sommige portretten in zwart-wit en anderen in kleur zijn afgedrukt. Mogelijk dat de kwaliteit van het drukwerk een nabijheid van de geportretteerden oproept, maar waarschijnlijk belangrijker is de intensiteit van de portretten, waardoor de keuze voor zwart-wit of kleur er even niet toe doet.
En als gezegd het drukwerk is prachtig, zowel in zwart-wit als kleur. De pagina’s zijn twee aan twee gevouwen, zodat ze maar aan één zijde bedrukt worden. De opeenvolging van de portretten is enigszins chronologisch, maar meer nog op samenhang geordend. Dat levert fraaie, evenwichtige en soms hilarische combinaties op.
De gekte keert terug in het recente werk van Koos Breukel of beter gezegd: de dynamiek. Het heeft zeker te maken met de handzamere techniek, maar waarschijnlijk is het ook artistieke ongedurigheid die de fotograaf dwingt zichzelf om de zoveel tijd opnieuw uit te vinden. Portretten van de laatste paar jaar zijn minder statisch dan die uit de periode van pakweg 1994 – 2004. Er is meer ruimte voor het gebaar en in dit boek zijn met name de handen nogal belangrijk. Gezicht en handen vullen elkaar aan in Breukels verhaal over al deze Nederlandse individuen.
Being Dutch
fotografie: Koos Breukel
concept en redactie: Koos Breukel en Willem van Zoetendaal
vormgeving: Willem van Zoetendaal
paperback, 25,7 bij 18,6 cm, 63 pagina’s, 56 portretten in tritone of full colour
uitgever: Van Zoetendaal Publishers
prijs: 35 euro
het omslag en zeven spreads: www.vanzoetendaal.com