Vesselina Nikolaeva fotografeerde Bulgaren van zeventien jaar. Even oud als de democratie en de nieuwe onzekere koers van hun land. De foto’s zijn bijeengebracht in het boek School number 7.
De fotografe heeft tijdens het schooljaar 2004-2005 twintig leerlingen gevolgd uit het eindexamenjaar van de middelbare school nummer 7 in Sofia, de hoofdstad van Bulgarije. Zoals iedereen in deze levensfase staan de jonge dames en heren voor belangrijke keuzen.
De gemiddelde leeftijd van de leerlingen van de twaalfde klas is zeventien en daarmee zijn ze even oud of eigenlijk even jong als de Bulgaarse democratie. De communistische normen en waarden die hun ouders stevig
ingeprent kregen, biedt deze generatie geen handvat voor de toekomst. Hun land is een natie in ontwikkeling. Een ontwikkeling die veel onzekerheden met zich meebrengt. Deze adolescenten moeten hun weg zien te vinden in een situatie waarin ze zichzelf zoeken terwijl ook hun moederland een nieuwe eigen identiteit probeert te vinden. De ouders zien hun kinderen het liefst in het buitenland studeren en mogelijk carriêre maken. De zeventienjarigen hebben moeite met die verwachtingen.
Vesselina Nikolaeva (1976) heeft zich op de kunstacademie van Utrecht toegelegd op documentaire fotografie. Zoals te zien is op haar website gaat haar voorkeur uit naar grote projecten, die meestal betrekking hebben op de persoonlijke situatie van mensen in haar moederland. Ze is in 2001 afgestudeerd en won twee jaar terug de Canonprijs 2004, de aanmoedigingsprijs van de Zilveren Camera-organisatie voor veelbelovende talenten in de documentaire fotografie. Sinds haar afstuderen exposeerde Nikolaeva veelvuldig in Nederland en het buitenland.
De foto’s in School number 7 gaan vergezeld van korte statements van de leerlingen. In veel gevallen zijn het getuigenissen van een tamelijk dramatische generatiekloof. De ervaringen van ouders en grootouders zeggen hen weinig. Deze adolescenten zijn, in tegenstelling tot voorgaande generaties, niet bang voor hun leraren. Ze denken na over de consequenties van hun keuzemogelijkheden, ze zien de spanning tussen de verdwijnende communistische structuren en het alomtegenwoordige kapitalisme. Maar over de ‘bottomline’ bestaat geen twijfel: ‘Materialism is the ideology of tomorrow.’
School nummer 7 is een privé-instituut, de leerlingen zijn kinderen van veelal welvarende ouders. Ze zijn goed gekleed en meestal bepaald niet lelijk. Wanneer ze de gelegenheid krijgen – Nikolaeva fotografeerde hen bij verjaardagsvieringen, tijdens een kerstfeest en het eindexamengala – gaan ze los. Dan drinken en vrijen ze, waarschijnlijk niet minder of meer dan hun leeftijdgenoten in bijvoorbeeld Amstelveen. Nikolaeva heeft ze van dichtbij gevolgd. De meeste foto’s kwamen spontaan tot stand, de andere zijn enigszins geësceneerde portretten. Het overheersende beeld is dat van generatiegenoten die vooral steun en intimiteit bij elkaar zoeken.
Han Schoonhoven
School number 7
fotografie: Vesselina Nikolaeva
teksten: Dr. Antoniy Galaboy en Vesselina Nikolaeva
paperback, 138 pagina’s, 23,5 x 16, 5 cm, ongeveer 80 foto’s in kleur
uitgever: Veenman
prijs: 24,95 euro
• Twaalf foto’s uit deze serie en meer informatie op: www.vesselinanikolaeva.com